Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Jacobus Anthonie Meessen

Chineesche Dandij

modellen van gereedschap en muziekinstrumenten

Nederlandsche Oliefabriek 

Volle fles Delftsche slaolie, inhoud 0,78 liter.

Fles Delftsche slaolie, inhoud 0,78 ltr

Chinees in feestgewaad

Henk Peeters

Koeprint

Chinees in rouw

Berchtesgaden

onbekend

Leonaert Bramer

Nicolaes Pietersz. Berchem

Een belangrijke inspiratiebron voor de Delftse plateelschilders zijn tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars. De voorstellingen op deze plaque zijn gebaseerd op een tekening van de Delftse schilder Leonaert Bramer (1596 – 1674) en een prent van Haarlemmer Nicolaes Berchem (1620-1683). De linkerhelft van de aardewerken plaat is gebaseerd op een Oud-testamentische Bijbelse voorstellingen van Bramer: "De profeet van Juda door een leeuw gedood", wat is aangegeven in de boomstam op de voorgrond met de tekst I REG 13:24.

Plaque met Bijbelse voorstelling 'De profeet van Juda door een leeuw gedood'

Chineesch Priester

Kruik

Het bord is aan de voorkant in het plat versierd met een kroon en een banderole tussen takken met oranjeappels. Hieronder de datum '1898 (6 sept) 1923'. De rand is beschilderd met takken met oranjeappels. 
Het bord is vervaardigd ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in 1923.

Bord t.g.v. het regeringsjubileum van koningin Wilhelmina

J.R. Gaunt, London

40-jarig jubileumboek Oliefabrieken Calvé-Delft

Simon Fokke

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 5 april 1566.

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 1566

Gebr. van Oven, Rotterdam

bordeauxrood fluwelen vaandel, met het opschrift 'Bijstand zij ons doel', aan de onderzijde 2 kwasten, in het midden een harp, daaromheen een bladerkrans, 1890-Delft-1895, aan de bovenzijde het opschrift: 'Hulde aan de Corporatie', aan de achterzijde: 'Gebr. Oven Den Haag, met bijbehorende opberghoes

Vaandel 'Bijstand zij ons doel'

De Porceleyne Byl

Botervloot met deksel in de vorm van zwemmende zwaan en vlootje in de vorm van golvend water met vissen.

Botervloot met zwaan

Plastiek van een bok

Jan Luyken

Zacharias Chatelain, Amsterdam

'Slagh by Nieupoort'

Jaap van den Ende

Groepering van vier rijen, elk met drie grijs / gele onregelmatige en hoekige vormen, elk van hen omgeven door een vijfhoekig kader. Het geheel doet schetsmatig aan.

12 systematisch bepaalde vormen (groepering)

George Hendrik Breitner

Samuel Lankhout & Co

Affiche ‘Delftsche Slaolie’


Thomas van der Wilt

In 1727 schilderde Thomas van der Wilt deze anatomische les in het Theatrum Anatomicum aan de Verwersdijk. De stadsanatoom Abraham van Bleyswijk toont de verzamelde medici met een aanwijsstokje de armspieren van het lijk. Uit de plaatsing van de chirurgijns en de ballustrades is de ronde opbouw van het Theatrum af te leiden. De schilder heeft de achtergrond versierd met bogen en klassieke beelden. Voor de arm van het lijk staat een brandende kaars. Deze kaars, die we ook in het schilderij van Van Mierevelt aantreffen, kan de kortstondigheid van het leven symboliseren. De schilder zal echter bij de sectie ook echte kaarsen hebben gezien. Men gebruikte geparfumeerde kaarsen om de stank van het lijk te verminderen. Voor ditzelfde doel gebruikte men ook 'ruykballetjes', die enkele doktoren op het schilderij in de hand hebben.

Anatomische les door Abraham Cornelisz. van Bleiswijck

Bernard Romein

Nederlandsche Oliefabrieken Calvé Delft

Kalender van het jaar 1935 met afgebeeld de vier seizoenen

Jan Henderikse

In 1985 doet de Gemeente Delft een oproep aan kunstenaars om een actueel stadsgezicht te maken, geïnspireerd op het wereldberoemde 17de-eeuwse Gezicht op Delft van Johannes Vermeer. Jan Henderikse doet dat letterlijk en fotografeert alles wat hij ziet in de stad van zijn kindertijd en jeugd. Het gaat hem niet om het perfecte plaatje, maar om snelle opnamen. Zijn snapshots zijn amateuristisch en soms onscherp. Maar met zijn 744 polaroids in vijf schetsboeken geeft Henderikse een herkenbaar en volledig beeld van Delft in 1985.

Gezicht op Delft

Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek

'Koningsgist' kalender, uitgegeven t.g.v. het 50 jarig bestaan van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek in 1930, naar ontwerp van Bernard Romein.

'Koningsgist' kalender, uitgegeven t.g.v. het 50 jarig bestaan van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek in 1930

Anoniem

Laat middeleeuws handschrift, waarvan er in de talrijke Delftse kloostergemeenschappen vele vervaardigd zijn. Zij werden niet alleen voor eigen gebruik als gebeden- of getijdenboek gebruikt, maar vormden, vooral na de kloostervernieuwing op het eind van de 14de eeuw onder invloed van de Broeders van het Gemene Leven, een belangrijke bron van inkomsten voor de betreffende kloostergemeenschappen. 
Dit handschrift is een gebedenboekje en bevat een kleine bloemlezing uit het brevier. Dat het voor een vrouwenklooster was bestemd mag worden afgeleid uit het feit dat het niet in de oorspronkelijke Latijnse tekst, maar in het Middelnederlands is geschreven. De bladen hebben fraai gedecoreerd randwerk, hoofdzakelijk in rood, blauw, groen en violette kleuren. en zijn gedeeltelijk met goud verhoogd. Verschillende zijn uitgevoerd met rijk bewerkte kapitalen. Drie kapitalen bevatten kleine op de tekst slaande miniaturen nl.; op het titelblad voor de Getijden van de Heilige Maagd een afbeelding van Maria met Christus, staande op de maansikkel; op het titelblad voor de Getijden van het Heilige Kruis, een voorstelling van het Heilige Misoffer, Christus staande in het graf met de gesel in de hand met daarachter verschilllende passiewerktuigen en op het titelblad voor de zeven Boetpsalmen de knielende koning David met de harp. 
Het hoofdmotief van het randwerk bestaat uit gestileerde distelbladen waartussen, ter afwisseling, fabeldieren en engelen zijn aangebracht.

Getijdenboek met vijf bijbelfragmenten

Erik Pape

Op een lichte grijsblauwe achtergrond lopen donkere lijnen van linksonder naar rechtsboven, die in een flauwe s-bocht naar boven toe iets uitwaaieren. Boven loopt een brede witte horizontale baan, met middenop een kleine witte cirkel. Hieronder loopt een verticale wittige baan, die naar onder toe iets breder wordt.

Maanlicht over het Canal Grande, december 1989

Roel van Boshuysen May

Raadhuis en burgemeesterswoning van de gemeente Vrijenban aan de Nieuwe Plantage 58

Met verhoogd dak van eikenhout met decor van ebbenhouten gespen en doppen. In het voorbord vijf panelen met snijwerk, zijkanten twee bewerkte panelen, achter vijf onbewerkte panelen. Voorzijde ontbreekt in bovenregel rechtsboven een stukje ebbenhout. Met gecanneleerde stijlen. Met binnenslot. Met binnenkist zonder deksel. Zonder handvaten. Op vier onbewerkte poten.

Plastiek van een appel

Jacques Zon

Affiche 'Delftsche Slaolie', met jonkvrouw met gebroken fles slaolie. Op de achtergrond kasteel met weggalopperende ridders met flessen slaolie in de hand, nagewuifd door jonkvrouw in kasteel. 
Op de voorgrond jonkvrouw met hond en gebroken fles slaolie op de grond.

Affiche ‘Delftsche Slaolie’

Christina Linaris-Coridou

Beschrijving van het (kunst)werk: Schotel van wit porselein. Hele bord is bedekt met transfer delen en handgeschilderde motieven en tekst in blauw, mangaan en zwart.

Black bord

Maggi Giles

'17. South Molton Street'

Koninklijk Besluit "Indische Instelling"

Een man die doedelzak speelt voor toeschouwers

Hendrick de Keyser

Buste van Willem van Oranje

Ben Hoezen

Zonder titel

Beatrijs van Rheeden

Beatrijs van Rheeden heeft in de zomer van 2000 deelgenomen aan een symposium in het zuiden van Hongarije, in het keramisch werkcentrum van Siklós. Daar had zij de gelegenheid om met een zeer hoogwaardig porselein te werken en de daarvoor bestemde ovens te kunnen gebruiken. Zij nam dit materiaal mee naar haar atelier in Nederland. Een deel van het werk is vervaardigd met deze zeer zuivere porselein uit Hongarije. 
 
Het werk is opgebouwd uit zes opeenvolgende opengebroken spirale lijnen die onderling verbonden zijn door blauwgeglazuurde tussenschotjes. De cirkels zijn opgeknepen met de hand, hetgeen een grilligheid verleent aan de wanden en de randen.

Omloop XIII

Drie Posteleyne Astonne

De rechthoekige geschulpte kom heeft een naar buiten gebogen rand die is voorzien van C en S voluten en schelpen in reliëf. Aan weerszijden van de schelpen zijn ranken geschilderd. Het plat is gedecoreerd met een kleine vaas op een grondje omgeven door bloemen met takken. Op de wanden (aan de binnen- en buitenkant) zijn florale 'sprays' aangebracht.

Gea Karhof

Touched by History II - hemeltegels

Auke Hettema

Beeld van Willem van Oranje

Delft was in de 17de eeuw een broedplaats van talent, een plek waar belangrijke innovaties plaatsvonden. Hier groeide Johannes Vermeer (1632-1675) uit tot een schilder van wereldformaat. Voor het eerst staan Vermeers leven, zijn netwerk en zijn relatie tot de stad Delft centraal in een tentoonstelling. Topstukken van Delftse tijdgenoten worden getoond naast Delfts aardewerk, Delftse tapijten, archivalia en egodocumenten. Hiermee schetsen we een rijk beeld van het artistieke, intellectuele en sociale klimaat in Delft in de 17de eeuw.

Het Delft van Vermeer

Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Glas-in-loodraam 'Geschenk van het personeel der Oliefabriek te Delft'

Peter Odijk

'Old Remembrance'

Albertus Willem Wijkniet

Beschrijving van het (kunst)werk: Paarden in verschillende kleuren op een ondergrond van bont gekleurde vlakken. 
Op de achterkant op het houten frame staat de naam A.W. Wijkniet, de titel 'Kudde wilde paarden' en een prijs f 750,- geschreven. 
Daarnaast staat er een stempel van A.W. Wijkniet met het adres Sperwerlaan 8, Den Haag.

Kudde wilde paarden

Strandbeesten van Theo Jansen vinden rustplaats in Kabeldistrict Delft

Chris Dagradi

Als twintiger strijkt de Amerikaanse kunstenaar Chris Dagradi in Delft neer. Hij werkt jarenlang in de Delftse aardewerkfabrieken en ontdekt zo de mogelijkheden die het beschilderen van tegels en keramiek bieden. Maar hij blijft ook schilderijen maken. Zoals Blade, een grote rechthoek waar Dagradi een puntige vorm uit ‘wegklapte’. De vorm die daardoor ontstaat, is asymmetrisch maar heeft toch een perfecte balans. Dagradi speelt met contrasten en vult de strakke buitenlijn van zijn ‘shaped canvas’ (gevormd doek) met losse, dynamische verfstreken. Ook de titel laat twee tegenpolen zien – een blade is het lemmet van een mes én een grasspriet.

Blade

Jan Frederik Christiaan Reckleben

Hendrik Jacobus Scholten

Prins Maurits knielt op het slagveld en dankt God na de overwinning bij de slag bij Nieuwpoort, 2 juli 1600.

'Maurits, na den slag bij Nieuwpoort'

Touched by History III - zeetegels

Onafhankelijk Nederland 17 nov. 1813 - 1913

Delft is een stad van vele culturen: vrouwen uit alle windstreken zijn in Delft samengestroomd en naast geboren en getogen Delftenaren komen wonen. Al deze vrouwen bieden daarom de stad Delft een wandkleed aan, om hun verbondenheid met elkaar en met de stad te laten zien, maar ook de gebundelde kracht van de vele culturen die Delft rijk is. 
 
Op vier locaties in de wijken Voorhof en Buitenhof kwamen Delftse vrouwen van verschillende nationaliteiten, achtergronden en leeftijden bijeen om te borduren aan een gezamenlijk kleed dat als thema 'aarde, water, vuur en lucht ' heeft. Elke groep borduurde een gedeelte waarbij elke vrouw afzonderlijk een stukje van het kleed invulde. In het voorjaar 2003 werden de kleden samengevoegd tot een groot, veelkleurig kunstwerk en werd het project afgesloten met een feestelijke presentatie. 
 
De kleden vormen een samensmelting van de vele culturen. Iedere cultuur levert een 'lapje' aan dit wandkleed en is zo vertegenwoordigd in dit project. Juist de universele taal van het handwerk, het samenwerken en de herkenning binnen de verschillende culturen leidt tot iets wat uitstijgt boven het maken van dit kunstwerk alleen. Het resultaat van Delftse Kleden is niet slechts de wandkleden, maar ook alles wat erachter schuilgaat, de verhalen, de ontmoetingen tussen vrouwen, de tegenslagen, de vondsten.

Delfts kleed; Lucht

Halfportret jongen

Delft is een stad van vele culturen: vrouwen uit alle windstreken zijn in Delft samengestroomd en naast geboren en getogen Delftenaren komen wonen. Al deze vrouwen bieden daarom de stad Delft een wandkleed aan, om hun verbondenheid met elkaar en met de stad te laten zien, maar ook de gebundelde kracht van de vele culturen die Delft rijk is. 
 
Op vier locaties in de wijken Voorhof en Buitenhof kwamen Delftse vrouwen van verschillende nationaliteiten, achtergronden en leeftijden bijeen om te borduren aan een gezamenlijk kleed dat als thema 'aarde, water, vuur en lucht ' heeft. Elke groep borduurde een gedeelte waarbij elke vrouw afzonderlijk een stukje van het kleed invulde. In het voorjaar 2003 werden de kleden samengevoegd tot een groot, veelkleurig kunstwerk en werd het project afgesloten met een feestelijke presentatie. 
 
De kleden vormen een samensmelting van de vele culturen. Iedere cultuur levert een 'lapje' aan dit wandkleed en is zo vertegenwoordigd in dit project. Juist de universele taal van het handwerk, het samenwerken en de herkenning binnen de verschillende culturen leidt tot iets wat uitstijgt boven het maken van dit kunstwerk alleen. Het resultaat van Delftse Kleden is niet slechts de wandkleden, maar ook alles wat erachter schuilgaat, de verhalen, de ontmoetingen tussen vrouwen, de tegenslagen, de vondsten

Delfts kleed; Vuur

Delfts kleed; Water

Het werk bestaat uit verschillende onderdelen die strak tegen elkaar zijn gemonteerd en zo een schilderij vormen. Het toont de tegenstelling tussen figuratie en abstractie, waarbij abstractie en figuratie afzonderlijke onderdelen zijn. Door de tegenstrijdigheden samen te brengen in een werk ontstaat een spanningsveld. Dit spanningsveld weerhoudt het werk niet van evenwicht, omdat abstractie en figuratie volkomen gelijkwaardig zijn. 
Van den Ende ervaart de realiteit als "een weefsel van processen en wetmatigheden". Het schilderij geeft zo diens visie op de realiteit weer.

Oeverlijn, stad

Bezoekers bij de trap in het Prinsenhof te Delft waar Willem van Oranje is vermoord door Balthasar Gerards op 10 juli 1584.

'Gezigt op de trap, op welke Willem Ie werd doodgeschoten te Delft, den 10 July 1584'

Alain Girel

Beschrijving van het (kunst)werk: Vaas bekleed met 'Delfts blauwe' tegelscherven welke door een goudkleurige rand omgeven zijn. Op de open stukken zijn afbeeldingen van tegels getekend.

Peter Peereboom

Gezicht op Delft en een vrouw (Sandra Nelissen)

Bob Bonies

Reeks van vijf geometrische, samengestelde vormen in telkens twee kleuren, gekozen uit de standaardreeks rood, wit, blauw, geel en groen. 
De werken van Bonies zijn veelal gericht op het principe van ordening en zijn geconstrueerd uit een regelmatige voortzetting van een deling, vergroting of koppeling van kleurvlakken. Het schilderij als een groepering van overzichtelijke (kleur)vlakken, als spanningsvelden met een asymetrisch evenwicht.

Motto: Haast U langzaam

Dirk van Dien

Diever

Edouard Taurel

J.P. Arend

Incident bij de aankomst van Willem van Oranje in Utrecht, 28 augustus 1577. Het rijtuig waarin Willem van Oranje met zijn echtgenote zit wordt geraakt door een saluutschot. Op straat opgewonden toeschouwers en soldaten. onderschrift; 'Intogt van Prins Willem I te Utrecht'

Incident bij de aankomst van Willem van Oranje in Utrecht, 1577

Informele systemen (fragment 2)

Delfts kleed; Aarde

W. de Haan

De Koninklijke Familie met het Prinsesje

Willem van der Lelij

Pieter Jansz van Asch; Leonard Bramer; Adam Pijnaker; Johannis Verkolje;

Delfts kleed

Bord met een familiewapen

Met familiewapens van Jasper van Kinschot (1553-1603) en zijn vrouw Josina Pijll (1562-1601) 
 
Jasper van Kinschot was raadsheer in het Hof van Brabant, thesaurier-generaal van prins Maurits, executeur erfenis van prins Willem van Oranje en raad in de souvereine leenhove van Brabant. Hij kwam in 1590 met zijn vrouw, met wie hij in 1578 trouwde in Bergen op Zoom, naar Den Haag. Twee jaar later, in 1592 woonde het gezin in het huis van Bronckhorst in de Korte Nobelstraat aan de noordzijde. In 1596 kocht hij Lange Vijverberg nr. 11. Rondom de wapens is de lijfspreuk van Van Kinschot weergegeven: Virtute et Constantia/Vertu et Constance/Geduerighe deucht verwint. 
Hierboven zijn drie scènes uit het apocriefe verhaal Susanna en de Oudsten afgebeeld (de badende Susanna, de berechting van Susanna en de bestraffing van de twee Oudsten) 
 
(http://www.thuisinbrabant.nl/personen/k/kinschot,-jasper-van) 
Jasper van Kinschot werd geboren op 15 oktober 1552 in Turnhout, in het toen nog ongedeel­de Brabant, als zoon van Zeger van Kinschot en Josine Roe(lo)fs. Op 20 september 1578 huwde hij in de Grote Kerk van Bergen op Zoom Josina Pijll, dochter van Nicolaas Pijll en Cornelia Boulijn. Zij was geboren op 25 januari 1562 op kasteel Wouw bij Roosendaal. Het echtpaar kreeg veertien kinderen van wie er slechts zeven de volwassen leeftijd bereikten. Na het overlijden van zijn echtgenote op 11 december 1601 hertrouwde Jasper op 17 augustus 1603 te Vlissingen met Maria de Chantraines dict Broucqsault. Uit dit huwelijk werd postuum een dochtertje geboren, dat echter na enkele maanden overleed. Jasper van Kinschot overleed op 11 december 1603 te 's-Gravenhage. 
 
In zijn prille jeugd genoot Jasper in de vrijheid Turnhout onderwijs, waarbij Latijn en Grieks, maar ook muziek en orgel- en clavecimbelspel deel uitmaakten van het programma. In 1567 ging hij naar de Universiteit van Keulen, alwaar hij bij de Jezuïeten verbleef. Nog voordat hij zijn studie voltooid had, kwam er in 1570 een bevel van Filips II aan alle onderdanen die aan vreemde universiteiten studeerden, deze te verlaten en te gaan studeren in de Universitey­ten sijner subjectie oft tot Romen. Met dispensatie van Alva bleef Jasper te Keulen tot hij baccalaurus artium was. In Dowaai behaalde hij op 20 maart 1571 de titel doctor artium. Hij bleef daar nog enkele maanden langer om de françoische tale te leren, waarna hij in augustus 1571 in Leuven rechten ging studeren. Als baccalaurus iuris ging hij tenslotte in 1574 naar Brussel om de juridische praktijk te leren. 
 
Zijn praktijkjaren begon hij te Brussel als klerk bij mr Willem van Winde, bij wie hij ook in de kost ging. Vervolgens ging hij in de leer bij zijn neef, advocaat mr Hendrick van Kinschot. Toen de functie van griffier van de Raad en Rekenkamer en het Leenhof van de Markiezen van Bergen op Zoom vacant kwam, solliciteerde Jasper hiernaar. Dat hij die functie ook daadwerkelijk kreeg, behoeft geen verbazing te wekken; de baanderheer van Merode, die namens zijn dochter Margaretha, markiezin van Bergen op Zoom, dit ambt mocht begeven, werd door Hendrick van Kinschot in al zijn zaken bijgestaan. Ongetwijfeld heeft deze laatste zijn neef aanbevolen. Na zijn aanstelling, op 8 juli 1577, vestigde Jasper zich te Bergen op Zoom bij Jan de Sage, kanunnik en deken der Grote Kerk. Hiermee begon zijn zelfstandige loopbaan én zijn betekenis voor het noorden van Brabant. Zowel in zijn persoonlijk leven als in zijn carrière ging het Jasper in deze jaren voor de wind; hij 'vrijde' en huwde vervolgens jonkvrouwe Josina Pijll, wier vader Nicolaas raad en commies van de markies van Bergen op Zoom was. 
 
In 1581 werd Jasper raad en stadhouder van de lenen van Bergen op Zoom. Spoedig echter kwamen er problemen wegens de Spaansgezindheid van de markies: in 1582 werden zijn goederen door de Staten van Brabant aan de prins van Oranje gegeven. Voor Jasper van Kinschot had deze maatregel het einde van zijn carrière kunnen betekenen. Hij ging echter over in dienst van Willem van Oranje in zijn oude functie van griffier (25 januari 1583) en kreeg korte tijd later tevens de functie van rentmeester-generaal van het Huis van Bergen op Zoom. 
 
Of hierbij van een bewuste verandering van loyaliteit -en wellicht ook van godsdienst- sprake was, blijkt niet uit Jaspers aantekeningen. Ook bleek bij deze gelegenheid dat Willem van Oranje gemakkelijk de functionarissen van zijn Spaansgezinde voorganger -ook Jaspers schoonvader Nicolaas Pijll kwam in dienst van Oranje- overnam. Had hij wellicht gebrek aan geschoolde functionarissen? Eén ding is zeker: Van Kinschot heeft, evenals zijn schoonvader, het vertrouwen van de Oranjes niet beschaamd. Dit moge blijken uit zijn verdere carrière en uit de gegevens die we bezitten over hem en zijn gezin. 
 
Al kort na zijn indiensttreden bij Oranje, werd Jasper samen met zijn schoonvader naar Antwerpen ontboden, waar zij het verzoek kregen orde op zaken te stellen in de financiën van de Oranjes. Enige tijd later werd hij, wegens het overlijden van griffier Johan Baptista Vogelsanck, tevens benoemd tot griffier van Willem van Oranje. Op last van deze laatste ging hij, aangezien Steenbergen in augustus 1583 door de vijand was ingenomen, met zijn schoon­vader en met een ingenieur naar de Ruigenhil om deze plaats te versterken en te omwallen. Deze voor Jasper waarschijnlijk zeer buitenissige opdracht schijnt hij bijzonder goed volbracht te hebben. De plaats, die later 'Willemstad' genoemd werd, eerde hem met een jaarlijks pensioen en met het peetvaderschap over één van zijn kinderen. Met zijn griffier­schap in dienst van Willem van Oranje blijkt hij eveneens het griffierschap van het huis van Buren bekleed te hebben, in dienst van Willem van Oranjes dochter Maria. In 1587 legde hij deze functie, wegens de andere drukke werkzaamheden, neer. 
 
In 1586 kreeg Maurits van Leicester toestemming in het markiezaat van Bergen op Zoom een voorziening te treffen op justitieel gebied voor die zaken waarvoor men op de Raad van Brabant te Brussel was aangewezen. Deze zaken werden vanaf die tijd behartigd door enkele door Maurits benoemde deskundigen alsmede door de leden van Maurits' eigen raad. We zien in de stukken van deze voorloper van de Raad van Brabant te 's-Gravenhage ook de naam van Jasper van Kinschot voorkomen. In september 1591, toen de Raad van Brabant te 's-Gravenhage werd opgericht, werd Jasper tot raad in dit college benoemd, terwijl hij tevens zijn functies voor prins Maurits bleef vervullen. 
 
De band die Jasper met de Oranjes had gekregen, blijkt ook uit het feit dat diverse leden van dit huis peetvader of peetmoeder van kinderen van Jasper waren. Zo was Maria van Nassau in 1589 peet van Maria van Kinschot, Maurits in 1590 van zijn naamgenoot Van Kinschot, Emilia van Nassau, zuster van Maurits, van een gelijknamig Kinschot-dochtertje in 1593 en tenslotte Louise de Coligny van Lodewijck van Kinschot in 1595. 
 
Nergens vermeldt Jasper in zijn autobiografische aantekeningen iets over zijn geloofsovertui­ging, maar mede uit bovenstaande gegevens mogen we afleiden dat hij in de jaren tachtig van de zestiende eeuw is overgegaan tot het calvinisme. 
 
Zijn Brabantse geboorte was voor zijn aanstelling in de Raad van Brabant een vereiste. Zijn collega-raadsheren waren -aanvankelijk vrijwel zonder uitzondering- geboren Brabanders. Zijn kinderen vonden hun huwelijkspartners echter ook onder de leden van Hollandse en Zeeuwse aanzienlijke families. 
 
Jasper van Kinschot, wiens lijfspreuk 'Virtute et Constantia' was, ofwel 'Geduerighe deucht verwint' was, werd aldus de stamvader van een Noordnederlandse protestantse tak van de familie Van Kinschot. 
 
Bronnen 
 
Algemeen Rijksarchief 's-Gravenhage, Familie-archief Van Kinschot, Autobiografische aantekeningen van Jasper van Kinschot (diverse handschriften). 
 
Molhuijsen P., en Kossman, F. (red.), Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 10, Leiden, 1937. 
 
Van Kinschot, C., Genealogie van het Geslacht van Schooten, later genoemd: (van) Schoyte (België) en Van Kinschot (België en Nederland), Tiel, 1910-1912. 
 
Dit artikel verscheen eerder in: J. van Oudheusden e.a. (red.), Brabantse biografieën. Levensbeschrijvingen van bekende en onbekende Noordbrabanders. Deel 1, Amsterdam/Meppel, 1992. 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
 
Mr Jasper van Kinschot (eerst Caspar), raadsheer in het Hof van Brabant, thesaurier-generaal van Prins Maurits, executeur erfenis Prins Willem van Oranje, raad in de souvereine leenhove van Brabant 
Leefde van 15 oktober 1553 tot 1603 
·	Studeerde in Keulen rechtsgeleerdheid, vervolgens in Douay en bij de praktijk in Brussel van Hendrik van Kinschot; 
·	Bekeerde zich tot het protestantisme; kreeg 16 kinderen 
·	In 1583 werd hij Lid van de Raad van Willem van Oranje en Griffier van zijn domeinen van Nassau en van Buren 
In de winter van 1583 volgde hij Willem van Oranje naar Dordrecht en in mei 1584 naar Delft, alwaar Willem op 10 juli werd vermoord. Snel werd Jasper van Kinschot door de Staten van Holland benoemd tot Thesaurier van Prins Maurits die toen nog minderjarig was en tot griffier van de provisionele administratie van de successie van de huizen van Nassau en Buuren. Hij hield een persoonlijk gezinsboekje bij, waardoor heel wat aardige gegevens over hem en zijn gezin bekend zijn en waardoor de familierelaties duidelijk worden en eigenlijk ook bewezen worden. 
Jasper van Kinschot werd in 1593 eigenaar van een huis, een klein huis, een schuur, een boogaard en bos te Oosterhout, tezamen groot vier bunder en werd genoemd: de Blauwe Camer. Jasper maakte zich verdienstelijk voor de Oosterhoutse bevolking door interventies bij Prins Maurits, de Staten van Brabant en de Raad van State. Het dorpsbestuur verleende hem daarom in 1593 twaalf jaar vrijdom van alle dorpslasten voor zijn huis. Jaspers zoon Lodewijk verkocht de bezitting in 1627 aan Adriaan Verelst, commies-generaal van de domeinen van de prins van Oranje. In 1645 werd de Blauwe Camer eigendom van de Norbertinessen van St. Catharinadal, die het nog in bezit hadden in 1960. 
Jasper kwam in 1590 naar Den Haag en woonde in 1592 in het huis van Bronckhorst in de korte Nobelstraat aan de noordzijde. Hij kocht in 1596 Lange Vijverberg nummer 11, het Hof van Culemborg. Daar woonde hij in ieder geval in 1601. Dit huis werd door de erven verkocht in 1620 aan de Graaf van Culemborg. In de 18de eeuw kreeg het huis een ander front. 
Bij het overlijden van Josina Pijll in 1601, kwamen de prinsen in het huis aan de Lange Vijverberg 11 en waren vergezeld van de graven Willem, Ernst en Jan-Ernst van Nassau. Bij de ziekte van zijn vrouw had Jasper een tiental doctoren, enige zeer bekwame chirurgijns en zelfs twee paracelsisten of quacksalvers aan haar ziekbed geroepen. De gehele Vijverberg was na het overlijden in rouw. Prins Maurits was apart voor de uitvaart uit Brabant naar Den Haag teruggekomen met andere graven van Nassau . 
 Jasper speelde verder een grote rol in de opzet en aanpassingen van Willemstad (NBr.),de stichting van het dorp Fijnaart en van Lennep laat hem in zijn werk “de stiefzoon” optreden naast Prins Maurits.

Tafellaken met de familiewapens van Jasper van Kinschot (1553-1603) en zijn vrouw Josina Pijll (1562-1601)

Oranje Plantage

Adriaen Brandt

I.I. M.

Het voorlezen van het Plakkaat van Verlatinghe op 26 juli 1581, met onderschrift; 'Voorlezing der Acte van Afzwering'

'Voorlezing der Acte van afzwering'

A.P. Guerain

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Bolle kan met korte cilindrische nek en staand oor, op de schouder versierd met servetwerk met ovale uitsparingen met bloemen, bekroond door een grotere bloem. 
Over de buik loopt een versiering van eenvoudige, gestileerde guirlandes.

Rond botervloot, voorzien van twee geperforeerde oren en met deksel met dekselknop gevormd als een slak op een eikenblad. Zowel de deksel als vloot heeft een decoratie van vier geschulpte cartouches, die een bak tonen met hengsel, gevuld met bloemen. De cartouches worden gescheiden door florale motieven op een rode grond.

Botervloot

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Towards a new museum

Stay in touch

Will you accept our cookies?

Botervloot

Object details

Any comments?

Explore our collection

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

View

About us

Address

Towards a new museum

Sign up to our newsletter

Stay in touch

Will you accept our cookies?