Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Willem van Oranje in vogelvlucht

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Johannes Lutma (I)

Penning op de Vrede van Munster

Fotopersbureau Gompers

Foto's van Koningin Wilhelmina en prinses Juliana

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Petrus Franciscus Vreeswijk

Het eerste, op grote schaal naar de Republiek vervoerde oosterse porselein is het Kraakporselein. Met de oprichting van de VOC in 1602 werd dit in blauw op een witte ondergrond gedecoreerde goed in grote hoeveelheden aangevoerd en werd binnen korte tijd bijzonder populair. Dit porselein met onbekende modellen en exotisch aandoende decoraties vormde de eerste aanzet tot de vervaardiging van het Delfts aardewerk, dat toentertijd Hollands dan wel Delfts 'porselein' werd genoemd. 
Naar voorbeeld van het Kraakporselein werden eenden in een waterlandschap afgebeeld, bloeiende struiken of tot dan toe onbekende vogelsoorten. Uit de gloriedagen van de Delftse aardewerkindustrie zijn bijzonder fraaie nabootsingen van dit Kraakporselein bekend, zoals schotels, flessen en dekselpotten én decors die hiervan zijn afgeleid. Daarvan getuigt dit bord, dat is ontstaan nadat vanaf omstreeks 1876 de herproductie van traditioneel Delfts in gang werd gezet. Tevens werden afgeleide motieven afgebeeld op nieuwe vormen zoals is te zien in het tweede kwart van de twintigste eeuw uitgegeven verkoopcatalogus. Hieruit blijkt dat bijna drie eeuwen later de ooit succesvolle motieven van het Kraakporselein nog steeds met verve werden toegepast.

Bord

Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

onbekend

Boomplanting op het Gerecht

Guus Zuiderwijk

Tegeltableau

Fragment

De kommetjes zijn omgekeerd klokvormig en hebben een standring. De kommetjes hebben een decor van een terras met zon, een hekje, meubelen en een oosters paar gezeten op een bankje.

Namen vermeld op de voorzijde: 
'Isaack Abrahamsen de Hees; Johannis Jacobse Bouwery; Josias du Lai; Philippus Luyda (Luda); Doude (Doe(de)) (Willems) de Man; Adriaen Brandt; Wouter Arentse (Arentsz.) van Kessel; Johannis Cruysbach; Dirck (Jacobsz.) Stolck; Joachem (Jochem) (Jansz.) van der Hulst; Arent Cranenborch, Goswinus van Oever; Claes Keiser; Jacobus van Kranenborch, Eliseus van Renssen (Rensen); Gillis (Pietersen) van Limburgh; Klaes Rires; Cornelis van Amsterdam; Jacobus van Hasselt; Joris van der Toren; Estienne Ronou; Hendrickus (Hendricus) van Anckeren; Jacobus Adriaense Brant; Nicolaes Spieringhshoeck (Spierijnxhoeck); Christiaen (Cristiaen) van Renssen (Rensen); Anthony (Antonis) Groen' 
 
Namen vermeld op de achterzijde: 
'Anthoni (Anthonij) (Gijsbrecht) Velsen; Johannis van Renssen (Rensen); Jan Gailliard; Willem Koperman; Jan Kruysbergh; Jacobus Haverschoeck (Havershoeck); Michgiel (Michiel) van Hasselt; Abram van Omering ( (Abraham Omrings); Willem de Man; Gerard Willebrantz (Willebrant); Dirck van Rijck; Pieter van der Hiel (Hiele(n)); Francois (Fransooys) van Rees; Johannis van der Pijl (Johannis Pijl); Johannes (Johannis) Santvoort; Michiel (Miegiel) van den Ende; Francois (Fransoys) van Dusseldorp; Cornelis de Man; Alewijn Verbrugge'

Insculpatieplaat

De Grieksche A

Pieter Adriaensz. Kocx

Johanna van der Heul

Het zonder standring uitgevoerde bord loopt aan de achterkant iets bol naar een vlak middendeel. De voorstelling in het plat aan de voorkant toont twee Lange Lijzen in een tuin. Een van hen houdt een dier in de armen. Tussen hen in staat een Zotje. In de achtergrond kijkt een oosterse figuur uit het raam van een paviljoen. Links van de figuren staat een bloemenbak op een tafel.

Christina Linaris-Coridou

Beschrijving van het (kunst)werk: Chinees schoteltje van wit porselein met een figuratieve scène in blauw en een applicatie van strookjes papier in een bundel. Het gebroken en gelijmde Chinees porseleinen schoteltje met een figuratieve scène in blauw heeft een applicatie van strookjes papier in een bundel aan de rand.

Bord met Versiering

Cornelis van Dijck

Kandelaar met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

Gregorius van den Toorn II

De cuppa is voorzien van een fries met musicerende en spelende putti. Langs de bovenrand is een band met mechanisch gegraveerd bladwerk. De onderkant van de cuppa en de voet zijn geprofileerd.

Verguld zilveren bokaal

Jan Rot

Gebroken Hemel

Anita Schoonhoven-de Geus

Rijk van Lavieren

Händel

Het melkkannetje is peervormig en heeft een driehoekige sneb, een gegolfd oor, een standring en een gewelfd deksel. De buitenrand is gedecoreerd met een band van swastikavormig servetwerk. Boven de standring loopt een band met gestileerde golven. De buik van het kannetje en het deksel hebben decors van bloemen en vlinders.

'nexa, asepta delft'

Baardmankruik

Henk Molenaar

'number six'

Binnenplaats van een woning te Garoet

Bob Bonies

Reeks van vijf geometrische, samengestelde vormen in telkens twee kleuren, gekozen uit de standaardreeks rood, wit, blauw, geel en groen. 
De werken van Bonies zijn veelal gericht op het principe van ordening en zijn geconstrueerd uit een regelmatige voortzetting van een deling, vergroting of koppeling van kleurvlakken. Het schilderij als een groepering van overzichtelijke (kleur)vlakken, als spanningsvelden met een asymetrisch evenwicht.

Motto: Haast U langzaam

Leon Senf

Dekselvaas

Gegraveerde baars in ajour bewerkt fond, die een visnet voorstelt. Het visnet is omgeven door een rank.

Visschep

Isaac van Haastert

De Koepoort met ophaalbrug gezien naar het westen. Op de voorgrond een tegen een boom zittende man met hondje en een bootje, waarin manden gezet worden. De Koepoort is in 1861afgebroken.

De Koepoort

Bokaal met afbeelding van Charitas

J.C. Fool

Christus aan kruis op Golgotha

Jan Harmensz. Muller

Michiel van Mierevelt

Portret van Maurits van Oranje

Dirk van de Goorberg

Bodebus van het Hoogheemraadschap Delfland

Dormann

'Delft, Markt'

Simon Fokke

De terechtstelling van de graven van Egmond en Horne op de Grote Markt te Brussel, 5 juni 1568. Egmond ziet op het schavot het hoofd van Horne op een staak, naast hem een priester.

'De Graaven van Egmond en Hoorne onthalsd, 1568'

Adolf le Comte

J.D. van Velzen

Aan het einde van de negentiende eeuw bewerkstelligde tsaar Nicolaas II van Rusland (1868-1918) dat conflicten tussen volkeren door middel van arbitrage worden opgelost. 
Over deze kwestie werd in 1899 te Den Haag de eerste internationale conferentie gehouden. Hierbij werd besloten het nog op te richten Internationale Hof van Justitie en het Hof van Arbitrage in deze stad te vestigen. De Franse architect L.M. Cordonnier kreeg de opdracht een gebouw hiervoor te ontwerpen. Hij werkte daarbij samen met prof.ir. J.A.G. van der Steur. In 1913 werd de bouw voltooid van 'Het Vredespaleis' zoals dit bouwwerk al spoedig in de volksmond werd genoemd. De bouw werd mede mogelijk gemaakt door een genereuze schenking van de Amerikaanse filantroop Andrew Carnegie. Alle naties droegen bij door kunst- en kunstnijverheid objecten te schenken, hetgeen de samenwerking tussen de landen symboliseert. De decoratie van deze 'tempel voor de vrede' werd uitgevoerd door diverse kunstindustriële bedrijven waaronder Brouwers aardewerkfabriek Leiderdorp, De Porceleyne Fles en meubelbedrijf H. Pander en Zonen uit Den Haag. De leiding was in handen van de Haagse architect en decorateur Herman Rosse (1887-1965). 
Een schenking van de Nederlandse regering bestond uit de zeven glas-in-lood ramen boven de hoofdtrap. De opdracht tot vervaardiging werd verstrekt aan het atelier van Jan Schouten (1852-1937) die de opdracht doorspeelde aan Adolf le Comte. 
De zeven grote ramen bestaan uit een rond venster met hieronder een dubbel boograam en een titelraam. Volgens een verklaring van Le Comte symboliseren de afbeeldingen op deze ramen enerzijds de zegeningen van de Vrede, anderzijds de Oorlog en de hieruit voortvloeiende Dood met alle gevolgen van dien. Het ronde venster boven het middelste raam 'Pax in Terris' (Vrede op aarde), toont een zittende vrouwenfiguur met een muts op het hoofd. De armen houdt zij gestrekt aan weerszijden van haar lichaam. Deze zittende vrouw vertoont sterke overeenkomsten met de vrouw op deze schotel, die wordt geflankeerd door de personificaties van De Vrede en Justitia. Ongetwijfeld verwijst het opschrift 'Anno 1913 pax in terras' eveneens naar de voorstelling op dit roosvenster in het Vredespaleis.

Herinneringsschotel ter gelegenheid van de opening van het Vredespaleis

Omstreeks 1908 heeft Adolf le Comte enkele schotels ontworpen waarvan de uitvoering en de voorstelling bijzonder kunnen worden genoemd. Voor de vervaardiging ervan werd geen witbakkende klei gebruikt, maar een kleisamenstelling die na het bakken een beige scherf opleverde. Na de eerste bakgang werd het voorwerp bedekt met een witte engobelaag waardoor het voorwerp een roomwit fond kreeg. 
De decoratie bestond uit verschillende kleuren blauw, geel, groen en paars die soms uitvloeiden. Deze techniek, het schilderen op een met engobe bedekte, gekleurde scherf werd vanaf 1909 gebruikt voor de vervaardiging van het Nieuw Delfts. 
 
Deze schotel is hiervan een voorloper vanwege de deels vergelijkbare techiek. 
De zonder rand uitgevoerde schotel is beschilderd met het stadswapen van Delft met daaronder het fabrieksmerk van de Porceleyne Fles, het opschrift 'Delft' en een lauwerkrans. Aan weerszijden van het wapen is een figuur afgebeeld met respectievelijk een boek en een vaas in de hand.

Schotel

Met verhoogd dak van eikenhout met decor van ebbenhouten gespen en doppen. In het voorbord vijf panelen met snijwerk, zijkanten twee bewerkte panelen, achter vijf onbewerkte panelen. Voorzijde ontbreekt in bovenregel rechtsboven een stukje ebbenhout. Met gecanneleerde stijlen. Met binnenslot. Met binnenkist zonder deksel. Zonder handvaten. Op vier onbewerkte poten.

Cilindervormige kan met oor en tinnen deksel. In wit uitgespaard op blauw fond een schild met het opschrift: KAN / N.

Drinkkan

De Paauw

Rond bord met op het plat drie figuren bij een paviljoen. Op de wand een band met ornamenten van bloemen, bladeren en spiralen. Op de rand vier rotslandschapjes met figuren.

Plateelbakkerij Zuid-Holland

Bord, vervaardigd ter gelegenheid van de geboorte van prinses Juliana, aan de voorkant in het plat gedecoreerd met een boompje met oranjeappels in een kuip. Voor de stam van de boom is een banderole met het opschrift 'D'Oranjeboom bloeit voort 30 April 1909'. Op de rand zjin oranjeappels tussen bladwerk geschiderd.

Bord vervaardigt ter gelegenheid van de geboorte van prinses Juliana, 30 april 1909

Alain Girel

Beschrijving van het (kunst)werk: Vaas bekleedt met 'Delfts blauwe' tegelscherven welke door een goudkleurige rand omgeven zijn. Op de open stukken zijn afbeeldingen van tegels getekend.

Jaap van den Ende

Gezicht op Delft

Hozan Zangana

Dit beeld geeft uitdrukking aan het gevoel van onzekerheid van een belangrijk deel van de Delftse gemeenschap: de universitaire studenten. Hun angsten vloeien voort uit de constante druk die zij ervaren door de hoge verwachtingen van ouders, leeftijdsgenoten en de studenten zelf. Het beeld toont een mal waarin de studenten zouden moeten passen; een vaste vorm waarin geen ruimte is voor persoonlijke behoeften of in het geheim gekoesterde dromen en ambities.

LEJAR FISHAR / Onder druk


Fragment van kom

Maximiliaan van der Gucht

Stoel met los tapijtweefsel, waarschijnlijk gediend hebbende voor de vergaderingen van van Veerigraden. Tapisserie met een patroon van gestrooide bloemen (op een donker fond) en door een lint samengebonden en -gestrikte bloemtakken en -tuiltjes. 
 
Opdracht aan Van der Gucht 'een en veertich tapijte stolen daer onder eene presidiale armstoel' welke M. v.d. Gucht 8 mei 1662 aannam te vervaardigen. Uit het oorspronkelijke contract verder dat 'de heeren Burgemeesteren zullen tot voldoeninge van betalinge van de voorz. tapijten aan voorn. Van der Gucht cedeeren en opdragen zeeckere huysinge en de erve daerinne de voorn. Van der Gucht tegenswoordig woont, genaemt het Catarinen Convent, vrij sonder eenige oncosten van de opdrachte XL penningh, mitsgadens noch twee hondert guldens des zal bij Van der Gucht gehouden zijn gelijck hij belooft mits dese boven de voorsz. tapijten ten behoeven als voren te maecken een en veertich tapijte stoelen [...]'

Identiteitsplaatje "30941 Oflag XIII B Teillager zb.V

'De Delftse Zustervereen: 1876 - 2 september - 1916'

De Porceleyne Fles

Misbaksel bestaande uit in elkaar gezakte geglazuurde borden met een decor in blauw, geheel is gescheiden door proenen.

Misbaksel

Gerard ter Borch (II)

Tegeltableau van 8x13 tegels, waarop afgebeeld een gedeelte van het schilderij van Gerard ter Borch II, 'De ouderlijke vermaning', 1654

P. Schönermarck

De cilindrische tankard is versierd met een hoogreliëf met de voorstelling van de aanbidding door de drie koningen met hun gevolg. Op het deksel is de doop van Christus in de Jordaan door Johannes de Doper afgebeeld. De voet en de rand van het deksel zijn verguld. Het vergulde voluutvormige oor is voorzien van een gorte parelrand. Het duimstuk bestaat uit twee bladeren die aan het scharnierende deksel zijn bevestigd. De binnenkant van het deksel is verguld en versierd met een stippelgravure van een wapen boven een vogel met een weegschaal in de klauwen. Ook de binnenkant van de tankard is verguld.

tankard gedecoreerd met de aanbidding der drie koningen

Horens met gaatjes aan de top werden gebruikt om met engobe (gekleurd klei-slib) ringeloor decoraties aan te brengen. De techniek is te vergelijken met het aanbrengen van glazuur op taarten.

Jaap Gidding

Adrianus Koert

Naast de traditionele bloem- en landschapsdecors van het Blauw-Delfts, was er ook ruimte voor nieuwe ontwerpen. 
Hiervoor werden decors ontworpen door schilders die werkzaam waren bij De Porceleyne Fles zoals Leon Senf, J.T.M Visser, W.D. Oosterloo. 
Ook verleende De Porceleyne Fles opdracht aan zelfstandig werkende kunstenaars. 
Vooral in de crisisjaren '30 van de vorige eeuw werd geëxperimenteerd met vernieuwde decors. 
Daarmee werd getracht een groter, artistiek bewust publiek te bereiken door de productie van minder traditionele vormen en decors in gang te zetten. 
De omzet van het Blauw-Delfts was immers drastisch gedaald. 
Eén van de kunstenaars die werd gevraagd decors te ontwerpen was Jaap Gidding. 
Kenmerkend voor zijn werk is de expressieve wijze van decoreren die bestaat uit grillige lijnen in combinatie met op de natuur geïnspireerde vormen. 
De meeste ontwerpen van Gidding zijn symmetrisch. 
Opvallend is de overeenkomst die de decors op het aardewerk vertonen met die op de vazen van glas en de gordijnstoffen van zijn hand. 
De Porceleyne Fles behaalde hiermee niet de beoogde verkoopresultaten en de ontwerpen van Gidding werden slechts in blauw en goud uitgevoerd. 
Toch werden in 1943 opnieuw enkele ontwerpen van Gidding in productie genomen. 
Behalve voor De Porceleyne Fles ontwierp Gidding omstreeks 1925/26 ook voor de Plateelbakkerij Zuid-Holland (PZH) en Regina, twee aardewerkfabrieken in Gouda. Voor de PZH maakte hij circa 40 decors in de Art Deco-stijl die vergeleken kunnen worden met zijn ontwerpen voor de Glasfabrieken in Leerdam waar hij in de periode 1916-1930 glas versierde. 
Nadat Gidding in eerste instantie bestaand glas versierde, ging hij over tot het versieren van glas naar eigen ontwerp. 
De glasmodellen waren vergelijkbaar met bijvoorbeeld het hier afgebeelde vaas uit 1933 voor De Porceleyne Fles. 
De vorm is slank, met een getrapte voet en een licht naar buitengebogen liprand. De versieringsmotieven op het glas en aardewerk vertonen onderlinge overeenkomsten in de grillige lijnen en abstracte naturalistische motieven.

Arend Willem Maurits Odé

Penning op 35-jarig jubileum van F.G.Waller als directeur van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek te Delft, 1885-1920

Deksel

Bram Bogart

Div. grijstonen. Bovenste helft vrij egaal donkergrijs, midden en onder lichtere grijstonen, dik opgebracht, zodat relief ontstaat.

Écriture satirique


Herman Veldhuis

kruiswegstatie, 'Jezus valt onder het kruis'

De beker, die is vervaardigd ter gelegenheid van de geboorte van prinses Juliana, is aan de voorkant bedrukt met een boompje met oranjeappels in een pot met oren. Op de banderol voor de stam is het opschrift 'D'Oranjeboom bloeit voort' aangebracht en aan weerszijden van de pot de datum '30 April 1909'.

beker t.g.v. de geboorte van prinses Juliana

Speld of hanger, met een afbeelding van een gebouw en boven- en onderaan een banderol waarin de tekst; 'N.S.W.M.C' (New South Wales M... Company?) en de jaartallen '1929 - 1930'. 
 
Achterop een ingeponst nummer '2551' en onderaan de tekst 'Angus & Coote Sydney'. 
 
Geheel bovenaan een oogje waar een ketting doorheen kan.

N.S.W.M.C, 1929 - 1930

Pieter van Aarssen

Reynier van Stapele

De ovale theepot heeft een rechte geribbelde wand, een rechte conische tuit en een geheel vlakke bovenzijde, waarin het deksel wegvalt. Langs de onder- en bovenrand is een parellijst op vlakke ondergrond aangebracht. Het ebbenhouten oor is gevat in zilveren manchetten, het vaasvormige ebbenhouten dekselknopje wordt bekroond door een zilveren dopje. 
De wand is geribbeld en rondgezet, de bodem, dekplaat en de parellijsten zijn opgesoldeerd. In de dekplaat is een rand gesoldeerd waarop het scharnierend deksel rust. De rondgezette tuit en manchetten zijn geappliceerd, achter de tuit zijn in de wand gaatjes geboord in een patroon. Het ebbenhouten oor is met pennen vastgezet, het dekselknopje met schroefbout en moer. 
Tegen het einde van de achttiende eeuw komt de nadruk steeds meer te liggen op de vorm van het voorwerp en minder op de versiering. De ovaal cilindrische vorm van dit theepotje met het rechte oor volgt nauwkeurig een Engels voorbeeld.

Theepot met geribbelde wand en parellijsten

Vierkante doorsnede met afgeschuinde hoeken. De verhoogde voet versierd met schuin staande knorren en profielen. De gekanneleerde stam onderbroken door een platte nodus. De kaarsenhouder is eveneens gekanneleerd. De versiering van de vetvanger is overeenkomstig met die van de voet.

Kurz & Co, Tiel

Franz Ziegler

Blankwaardt & Schoonhoven

H.K.H. prinses Juliana

in de vorm van afgeknotte driehoek; rustend op drie pootjes; rococo ornament van staven en vegetatieve motieven.

Richard Henkel

Wilhelm von Lindenschmit

'Het edelst offer voor Neêrland's vrijheid'

H.K.H. Prinses Juliana

Jan Schoonhoven

Twintig horizontale regels, enigszins in reliëf gevormd, waarbij op elke regel zich in het midden een trapeziumvormig 'compartiment' bevindt dat bij elke volgende regel iets naar rechts of links verspringt. In het midden ontstaat zo een verticale slingerende 'lijn'.

R70-54

De Schoolpoort van buiten de stad gezien met op de achtergrond de toren van de Oude Kerk. De Schoolpoort is in 1829 afgebroken

De Schoolpoort

'Jezus en Petrus op de zee wandelende'

P.J. Gerbrands

De met standring uitgevoerde schotel toont een voorstelling van een pauw met uitgewaaierde staart op een rots. Deze slechts op het plat weergegeven decoratie wordt omcirkeld door een puntige, naar buiten gerichte band. De buitenrand tenslotte wordt gevormd door uitgespaarde cartouches met gestileerd bloemwerk. De achterkant toont twee concentrische cirkels.

Gezicht op de Oude Kerk gezien naar het oosten

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?