Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Rijk van Lavieren

Op grond zittende, naakte jonge vrouw

Greet van Amstel

73-31

onbekend

Portret van Anna van Egmond gravin van Buren naar een olieverfportret berustende bij H.M. de koningin (Wilhelmina). De gravin is afgebeeld en face, borststuk met rijk hoofdtooisel in fluweel gewaad met parels bezet. Geplooide staande kraag met rijk halssieraad. 
Onderschrift 'PRINCESSA D, ORANGE'

Anna van Egmond, gravin van Buren

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Het eerste, op grote schaal naar de Republiek vervoerde oosterse porselein is het Kraakporselein. 
Met de oprichting van de VOC in 1602 werd dit in blauw op een witte ondergrond gedecoreerde goed in grote hoeveelheden aangevoerd en werd binnen korte tijd bijzonder populair. 
Dit porselein met onbekende modellen en exotisch aandoende decoraties vormde de eerste aanzet tot de vervaardiging van het Delfts aardewerk, dat toentertijd Hollands dan wel Delfts 'porselein' werd genoemd. 
Naar voorbeeld van het Kraakporselein werden eenden in een waterlandschap afgebeeld, bloeiende struiken of tot dan toe onbekende vogelsoorten. 
Uit de gloriedagen van de Delftse aardewerkindustrie zijn bijzonder fraaie nabootsingen van dit Kraakporselein bekend, zoals schotels, flessen en dekselpotten én decors die hiervan zijn afgeleid. 
Daarvan getuigt deze bekervaas, die is ontstaan nadat vanaf omstreeks 1876 de herproductie van traditioneel Delfts in gang werd gezet. 
Tevens werden afgeleide motieven afgebeeld op nieuwe vormen zoals is te zien in het tweede kwart van de twintigste eeuw uitgegeven verkoopcatalogus. 
Hieruit blijkt dat bijna drie eeuwen later de ooit succesvolle motieven van het Kraakporselein nog steeds met verve werden toegepast. 
Bovendien bracht men modellen uit vroeger tijden op de markt. 
Daarvan is deze bekervaas uit 1879 een treffend voorbeeld. 
Een schets van een vergelijkbaar model werd aangetroffen in een reisverslag van het schip de Gelderland dat in de eerste jaren van de zeventiende eeuw naar het Verre Oosten voer. 
Deze afbeelding maakt deel uit van een aantal schetsen die de vroegst bekende afbeeldingen vormen van Kraakporselein.

Bekervaas

Tineke van Gils

Wan Liya

Hoge theepot, met deksel, op basis van een vierkante voet, licht taps naar boven toelopend met behoud van de ribben. Op de bovenhoeken vier lussen waardoor touw met bamboe handvat. Waterige kobaltblauwe decoratie in vegen met de hand aangebracht. Aan de linkerzijde net boven het midden en aan de voorzijde rechts onderaan een ingekerfd en uitgespaard wolkenmotief. Op de achterzijde en de rechter zijkant een donker kobaltblauwe cartouche of stempel.

Four Seasons Happiness

Petrus Franciscus Vreeswijk

Het eerste, op grote schaal naar de Republiek vervoerde oosterse porselein is het Kraakporselein. Met de oprichting van de VOC in 1602 werd dit in blauw op een witte ondergrond gedecoreerde goed in grote hoeveelheden aangevoerd en werd binnen korte tijd bijzonder populair. Dit porselein met onbekende modellen en exotisch aandoende decoraties vormde de eerste aanzet tot de vervaardiging van het Delfts aardewerk, dat toentertijd Hollands dan wel Delfts 'porselein' werd genoemd. 
Naar voorbeeld van het Kraakporselein werden eenden in een waterlandschap afgebeeld, bloeiende struiken of tot dan toe onbekende vogelsoorten. Uit de gloriedagen van de Delftse aardewerkindustrie zijn bijzonder fraaie nabootsingen van dit Kraakporselein bekend, zoals schotels, flessen en dekselpotten én decors die hiervan zijn afgeleid. Daarvan getuigt dit bord, dat is ontstaan nadat vanaf omstreeks 1876 de herproductie van traditioneel Delfts in gang werd gezet. Tevens werden afgeleide motieven afgebeeld op nieuwe vormen zoals is te zien in het tweede kwart van de twintigste eeuw uitgegeven verkoopcatalogus. Hieruit blijkt dat bijna drie eeuwen later de ooit succesvolle motieven van het Kraakporselein nog steeds met verve werden toegepast.

Bord

Cornelis Tulk

Balustervaas met ‘Tulk-zonnebloemmotief’

De Grieksche A

Samuel van Eenhoorn

Peervormige kan met een zilveren montuur en beschilderd met het tulpmotief op de hals dat zo kenmerkend is voor het Chinese porselein in de Overgangsstijl. De term 'overgang' duidt de periode 1620 - 1680 aan, waarin de keizerlijke Ming-dynastie wordt overgenomen door de Qing in China. De ‘tulpen’ zijn als motief in China ontleent aan keramiek uit de stad Iznik in Turkije.

Schenkkan

Apothekerspot

Rond (diner)bord met een decoratie van een Chinees landschap met brug en paviljoen, randen met servetwerk en cartouches met landschapjes en geluksemblemen.

'Made in Holland'

Bach

Miniatuur in de vorm van een West-Sumatraanse moskee, mesjid

Johan Christiaan Grabijn

Nieuwe Kerk met praalgraf van Willem van Oranje

Peter Odijk

'Old Remembrance'

Eerste portret van H.K.H. Prinses Juliana vervaardigt door H.M. de Koningin

Het bord is aan de voorzijde gedecoreerd met het gekroonde wapen van de koningin der Nederlanden. Het schild wordt omgeven door takken met oranjeappels met hiertussen de banderol met het opschrift 'Je Maintiendrai'. Op de rand staat vermeld 'Wilhelmina Koningin der Nederlanden'', en de jaartallen 1898 - 1923. Het bord is vervaardigd ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina in 1923.

Bord vervaardigd ter gelegenheid van het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina, 6 september 1923

William and Mary-stoel, rijk gesneden met hoge rugleuningen en betrekkelijk klein zitvlak.

Zuster Margaretha van het Sint Agnesklooster

Delft is voor de Reformatie een vrome, katholieke stad. In de vele kloosters die de stad rijk is, worden prachtige versierde handschriften geschreven, vaak door de zusters. Dit is een brevier, een gebedenboek, dat hoogstwaarschijnlijk door zuster Margaretha in het St. Agnesklooster in Delft is gemaakt.

Het brevier van zuster Margaretha van het St. Agnesklooster in Delft

Adriaen Brandt

De steel van de lepel heeft als uiteinde het zogeheten 'pied-de-biche' en loopt uit in een naald bij de verbinding van de bak en de steel die is voorzien van het monogram CVDE 
 
 
De Amsterdamse horlogemakerszoon Adriaen Brandt vervaardigde evenals Daniel de Berch courante produkten als bekers, kandelaars, lepels e.d. Hij was meester in de periode 1658-1713.

Simon van Oosten

Ovale schaal met een decoratie van een Chinees landschap met brug en paviljoens, randen met servetwerk en cartouches met landschapjes en geluksemblemen.

De Klaauw

kraantjeskan in de vorm van een mansfiguur gezeten op een ton;

Anno Knütgen

De peervormige steengoed kruik, waarvan de hals en het oor ontbreken, is gedecoreerd met diverse opgelegde versieringen. De grote engel op de gehavende hals houdt een schid vast met het jaartal 1574 en de samengestelde wapens van Nassau en Oranje, die door Willem van Oranje (1533-1584) werden gevoerd. Omstreeks 1574 werden diverse complotten gesmeed om Willem van Oranje te vermoorden. Zo ook door Sir Henry Balfour die door de Spanjaarden gevangen was genomen. Hij werd vrijgelaten na izjn belofte dat hij Willem van Oranje zou ombrengen om vervolgens direct naar hem toe te gaan en hem te vertellen van zijn en andere complotten. 
Onder het schild is een medaillon met een vrouwenhoofd afgebeeld, omgeven door het opschrift 'Claudia Mete'. Over de schouder lopen twee banden met het opschrift "Acht Gott wie gerne ich wissel will für Wem ich micht hüten soll". Aan weerszijden van de buik zijn twee medaillons aangebracht met koppen en het randschrift "Alexander" en "Claudia Mete". 
Wapendragende engelen komen vooral voor op stukken die kunnen worden toegeschreven aan de werkplaats van Anno Knütgen. Vooral kenmerkend zijn acanthusbladeren.

Kruik met wapen van Willem van Oranje

Suikerstrooier, stel, met geprofileerde voet en geprofileerd rond lijf waarop het wapen van Willem IV is gegraveerd. De doppen zijn in ajourwerk.

Cornelis Jacobsz. Delff

Het schilderij toont het verhaal van de Bijbelse figuur Jacob die in een droom een ladder zag die tot aan de hemel reikte. Op de voorgrond van het schilderij ligt de slapende Jacob in een bosrijk landschap, daarachter is zijn visioen van een wolkenladder vol engelen weergegeven. Het werk is geschilderd door Cornelis Jacobsz. Delff (1571-1643), telg uit de beroemde Delftse schildersfamilie waarvan Museum Prinsenhof Delft al verschillende werken in de collectie heeft. Zo zijn vier van de vijf Delftse schuttersstukken door verschillende leden van de familie Delff geschilderd. Alleen van Cornelis ontbrak nog een representatief werk. 
Nadat hij bij zijn vader Jacob Willemsz. Delff I in de leer was geweest, vertrok Cornelis rond 1590 naar Haarlem waar hij onder invloed kwam van het Hollands maniërisme van Cornelis Cornelisz. van Haarlem. Terug in Delft legde Delff zich vooral toe op het schilderen van keukenstillevens. De droom van Jacob vormt hierop een uitzondering. Het schilderij maakte deel uit van een ensemble van vier werken gewijd aan Jacob, die in 1653 in bezit waren van de Delftse burgemeester Joost Jacobsz. van Adrichem.

De droom van Jacob

Jan Rijnders

Schietbaan

Leonaert Bramer

Iphigeneia is de oudste dochter van het Myceense koningspaar Agamemnon en Klytaimnestra. Wanneer Agamemnon met zijn vloot vanuit Aulis wil uitzeilen om strijd te gaan leveren met de Trojanen, blijkt dat de godin Artemis de winden heeft stilgelegd: Zij is hevig ontstemd over het doden van een aan haar gewijd hert door de koning. Agamemnon kan de vloek ongedaan maken door zijn dochter Iphigeneia te offeren. Na een lange tweestrijd besluit de vorst om haar onder valse voorwendselen naar Aulis te lokken, waar zij zogenaamd in het huwelijk zal treden met de Griekse held Achilles. Op het moment dat Iphigeneia daadwerkelijk dreigt te worden geofferd op een altaar, vervangt Artemis haar door een hinde. De offering van Iphigeneia in Aulis werd in de 17e eeuw enkele malen uitgebeeld, onder andere door Rombout van Troyen, Willem de Poorter, Jacob de Wet, Pieter Codde, Jan Steen, Richard Brakenburg en Arnold Houbraken. De versie van Leonart Bramer kenmerkt zich door een uitgesproken maniëristische compositie, waarbij de centrale handeling naar de achtergrond is verplaatst en het beeld voor een groot deel in beslag wordt genomen door bijfiguren op de voorgrond. Niettemin zorgen de heldere opbouw en effectieve belichting van het tafereel voor een pakkend resultaat, waarbij de blik van de toeschouwer onmiddellijk naar de wanhopige Iphigeneia wordt getrokken die op het punt staat geofferd te worden. Met een laatste smeekbede richt zij zich tot de links bovenin de wolken tronende Artemis, herkenbaar aan de maansikkel op haar voorhoofd. Mogelijk stelt de geharnaste ruiter rechts op de voorgrond Achilles voor. Deze Griek speelt nog na zijn dood een rol in de strijd om Troje, zoals te zien is op het pendant van dit schilderijtje met de Twist tussen Ajax en Odysseus om het bezit van Achilles' wapenuitrusting na diens sneuvelen voor de muren van Troje. 
Eveneens als de offering van Iphigeneia is het ontwerp ontleend aan Ovidius' Metamorphosen. In de populiere uitgaven van Muller welke respectievelijk de offering van Iphigeneia en de twist tussen Ajax en Odysseus laten zien. Dit verklaart wellicht de combinatie van deze thema's in het Delftse pendantenpaar. Mogelijk hebben de schilderijtjes zelf deel uitgemaakt van een grotere serie scènes uit de Metamorphosen.

Het offer van Iphigeneia

Willem van den Hoed

Morning

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

Lepel met een decoratie van een Chinees landschap met paviljoen.

Lies Cosijn

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

De titel van het stuk ‘Volksverhuizing’ is een verwijzing naar de grote groep mensen die Indonesië verlieten vanwege de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). Na de Tweede Wereldoorlog en de capitulatie van Japan in 1945, werd de onafhankelijke Republiek van Indonesië uitgeroepen. Hierop volgde een vier jaar lange strijd met de koloniale machthebber, Nederland. Veel (Indische) Nederlanders (r)emigreerden tijdens of na de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog naar Nederland. Lies Cosijn en haar familie voeren in maart 1946 met het troepenschip 'Alcantara' van Singapore naar Southampton. Cosijn zou zichzelf hebben afgebeeld in het ruim van dit schip. Op het schip zijn ook mensen van Indonesische afkomst aanwezig die herkenbaar zijn aan de ‘Songkok’, een typisch Indonesisch hoofddeksel.

Volksverhuizing

Anoniem

Meesterproef zoals die in 1769 werd voorgeschreven voor ververs die meester wilden worden van het Lucasgilde.

Meesterproef voor de huisschilders van het St. Lucasgilde

De Porceleyne Byl

Bord met standring, twaalfde bord uit serie van twaalf borden met voorstellingen van de walvisvaart, met over de gehele voorkant in blauw geschilderde voorstelling 'koken van de traan'. 
Onderschrift: 'No 12. 't Kooken van de Traan.'

bord 'No 12. 't Kooken van de Traan.'

Cornelis Troost

Familieportret van Johanna Suzanna Teding van Berkhout-Ghijs (1688-1717) en haar drie zonen, Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770). 
 
Johanna Susanna Ghijs is postuum afgebeeld als Flora achter een balustrade met haar drie zoontjes: Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770); dochter Susanna Maria (1717-1779) niet afgebeeld; het geheel in een landschap, met linksboven grote draperie, op de voorgrond een etend aapje. 
Johanna Susanna Ghijs was in 1717 overleden na de geboorte van haar vierde zoontje, dat in 1720 stierf. Troost maakte haar portret naar een schilderij van Hieronymus van der My, dat hij in opzet vrij nauwkeurig overnam. Hij voegde er wel zijn zwierige schilderwijze aan toe en gaf haar in plaats van de pruik, met stijve naar achteren lopende rijen krullen, een bloemenmutsje. 
Volgens Mario Praz, in zijn boek "Conversation Pieces" (London 1971), heeft Troost in het schilderij willen aanduiden dat de moeder was overleden door haar als het ware uit een graftombe te laten rijzen. De beide cypressen op de achtergrond zouden dan een funeraire betekenis hebben. Het stenen postament was echter een zeer gebruikelijk compositie-element en het landschap en de bloemen zijn geheel in traditie van Caspar Netscher. Wel typerend voor Troost is het virtuoze kleurgebruik, de directheid waarmee hij zijn geportretteerden heeft 'gevangen' en de ongedwongen pose, die vooral opvalt bij de blokfluit spelende jongen rechts. 
 
Jan Teding van Berkhout (1713-1766) bezat later een collectie schilderijen en tekeningen die in 1767 geveild werd. De familieportretten bleven buiten de veiling.

Familieportret van Johanna Susanna Teding van Berkhout-Ghijs als Flora en haar drie zonen


Het bord heeft een schuine standring en een brede, licht oplopende, geaccoleerde rand. Het plat heeft een decor van bloemen, waaronder pioenroos. Langs de rand loopt een band met bloemvormig servetwerk met daartegenaan een band met eenvoudig pijlpuntmotief.

Simon Fokke

Aert Schouman

Isaac Tirion

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerard te Delft, 10 juli 1584

Cornelis van Dijck

Olie- en azijnstel op zes pootjes. De geprofileerde ringen voor de flessen, verbonden door tweemaal drie voluutpoten, Bakjes verbonden door gebogen zijden van een zeshoek, de middelstang geprofileerd en bekroond met symmetrisch handvat van c-voluten, kleine lambrequin en knopje.

Olie- en azijnstel in Lodewijk XIV-stijl

penning op het overlijden van koning Willem III

penning op het overlijden van koning Willem III

Johann Georg Holtzhey

Notitieboekje van de VOC-Kamer Delft met zilverbeslag met voorstelling schip en VOC-monogram kamer Delft; met stift als vergrendeling.

Notitieboekje van de VOC-Kamer Delft

In veel delen van Indonesië droegen de kinderen tot hun vijfde geen kleren. Hun schaamdelen waren afgedekt met beschermende sieraden, zoals dit juweel voor een jongen. Het vertoont Maleise invloeden.

Adolf le Comte

Verdiept bord, op het plat gedecoreerd met een bloemmotief en met een doorlopende band en schubben op de platte rand.

Bord

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

Bord

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?