Delft en Willem van Oranje (1533-1584) zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wie is deze sleutelfiguur uit de Nederlandse geschiedenis? Ontdek hier de belangrijkste gebeurtenissen in zijn leven, van zijn geboorte tot aan zijn dood in het Prinsenhof. 

Wie was Willem van Oranje?

Willem van Oranje in vogelvlucht

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

Cornelis van Dijck

Kandelaar met het familiewapen Van Steelandt uit Den Haag

onbekend

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Het eerste, op grote schaal naar de Republiek vervoerde oosterse porselein is het Kraakporselein. 
Met de oprichting van de VOC in 1602 werd dit in blauw op een witte ondergrond gedecoreerde goed in grote hoeveelheden aangevoerd en werd binnen korte tijd bijzonder populair. 
Dit porselein met onbekende modellen en exotisch aandoende decoraties vormde de eerste aanzet tot de vervaardiging van het Delfts aardewerk, dat toentertijd Hollands dan wel Delfts 'porselein' werd genoemd. 
Naar voorbeeld van het Kraakporselein werden eenden in een waterlandschap afgebeeld, bloeiende struiken of tot dan toe onbekende vogelsoorten. 
Uit de gloriedagen van de Delftse aardewerkindustrie zijn bijzonder fraaie nabootsingen van dit Kraakporselein bekend, zoals schotels, flessen en dekselpotten én decors die hiervan zijn afgeleid. 
Daarvan getuigt deze bekervaas, die is ontstaan nadat vanaf omstreeks 1876 de herproductie van traditioneel Delfts in gang werd gezet. 
Tevens werden afgeleide motieven afgebeeld op nieuwe vormen zoals is te zien in het tweede kwart van de twintigste eeuw uitgegeven verkoopcatalogus. 
Hieruit blijkt dat bijna drie eeuwen later de ooit succesvolle motieven van het Kraakporselein nog steeds met verve werden toegepast. 
Bovendien bracht men modellen uit vroeger tijden op de markt. 
Daarvan is deze bekervaas uit 1879 een treffend voorbeeld. 
Een schets van een vergelijkbaar model werd aangetroffen in een reisverslag van het schip de Gelderland dat in de eerste jaren van de zeventiende eeuw naar het Verre Oosten voer. 
Deze afbeelding maakt deel uit van een aantal schetsen die de vroegst bekende afbeeldingen vormen van Kraakporselein.

Bekervaas

Leon Senf

Jurrien Adrianus Burghoorn

In 1904 werd H.W. Mauser aangesteld als technisch directeur van de fabriek. 
Dit was het begin van een periode vol technische experimenten waaruit onder andere de sectieltechniek en Porselein-Biscuit voortvloeiden. 
Tevens werd de aanzet gegeven tot het opzetten van een aparte afdeling voor bouwkeramiek. 
Rond hetzelfde jaar maakte Mauser een begin met het bestuderen van keramiek uit het Nabije en Midden Oosten. 
Samen met Leon Senf bezocht hij musea met belangrijke collecties Islamitische keramiek in Parijs en Berlijn. 
De schilder W.D. Oosterloo (dienstverband 1895-1948) kreeg de opdracht het effect van de oude techniek zo dicht mogelijk te benaderen door minutieuze bestudering van oude scherven. 
De eerste experimenten startten in oktober 1909 met als resultaat een aantal typen Nieuw Delfts, namelijk het Oud-Perzisch, het Nieuw-Perzisch en het Luster. 
Deze vernieuwde producten werden kort na elkaar vervaardigd, waarbij dezelfde basistechnieken werden toegepast. 
Een half jaar na het begin van de experimenten werd de eerste collectie gepresenteerd in de verkoopruimte van firma M.A. Reckers in Rotterdam. 
De officiële presentatie vond plaats in de rotonde van het toenmalige Kunstnijverheidmuseum in Haarlem. 
De hier afgebeelde fles behoort tot het zogenoemde Oud-Perzisch. 
De decors zijn uitgevoerd in de kleuren rood, blauw en groen op een wit fond. 
De kleur rood is de onderscheidende factor met het hierna beschreven Nieuw-Perzisch. 
De voorstellingen bestaan uit bloemen zoals anjers, tulpen en andere bolgewassen of het 'saz'blad. 
Deze motieven werden bij De Porceleyne Fles getrouw gekopieerd waarbij vooral het Turkse 'Iznik III' aardewerk (circa 1555-1700) tot voorbeeld heeft gediend. 
Dit aardewerk toont de karakteristieke kleuren blauw, turkoois en rood op een fijne witte sliblaag, bedekt met een kleurloos glazuur.

Flesvaas

Vaas gedecoreerd met een rand met papegaaien op een tak en bloemen.

Johannes Beck

Boekslot

J.C. Fool

Medaillonportret Koningin-regentes Emma met peuter Wilhelmina op arm

Het gewelfde schoteltje en het concaaf-conische theekopje hebben een standring. De binnenzijde van het schoteltje en de buitenwand van het kopje hebben decors van prunus- en pioenroostakken. Het kopje heeft op het plat een bloempje.

liggend naakt

Medaillon (zelf?) portret

Wouter Muller

Penning met op de voorzijde borststuk van Maerten Harpertsz. Tromp omhangen met het ordeteken van Sint Michaël, omgeven door palmtakken, oorlogsattributen en bovenaan twee bazuinblazende engelen een kroon vasthoudend. Onderaan een lint met opschrift 'mijn hert en handt was voor het landt'. 
Op de keerzijde Engels en Hollands oorlogsschip met op de voorgrond een zinkend schip. en het omschrift 'Waarom doet muller Tromp door kunst van gout en silver leeven: om dat hij d’ijser eew door krijgsdeugd heeft verdreven.obijt den 10 aug 1653'

Penning op het sneuvelen van Maerten Harpertsz. Tromp op 10 augustus 1653 in de zeeslag bij Ter Heijde

De Drie Porceleyne Flessies

Willem Jacobsz. van der Kool

weduwe van der Kool-Schrevelius

De achterkant van het zonder standring uitgevoerde bord loopt een weinig rond en heeft een vlak middendeel. 
Op de voorkant is voor de centrale voorstelling gekozen voor een episode uit de Kruisweg van Christus: Christus valt temidden van een menigte voor een stadspoort, waaronder een knielende Veronica, onder het kruis. 
Op de rand het opschrift:'De waerheijdt is verdoemt, besie mijn ziel hoe swaer Uw heer sijn eijge kruijs moet draage na kalvaer Wie is van ongeduldt in lijden noch aen't klagen Uw heijlandt torst het sijn: wie wil 't niet helpen dragen' 
In het plat Luc 23-25; 9

Bord 'De waerheijdt is verdoemt, besie mijn ziel hoe swaer Uw heer sijn eijge kruijs moet draage na kalvaer Wie is van ongeduldt in lijden noch aen't klagen Uw heijlandt torst het sijn: wie wil 't niet helpen dragen'

Prometheus groep

Gedenkbeker

De sprenkelaar is dubbel-kalebasvormig en heeft een concaaf-conische voet met standring. De voet en het halsstuk hebben een decor van afwisselend bloemen en uit vier ruiten opgebouwde ruiten. De buik heeft vier lotusbladvormige cartouches met daarin afwisselend prunus- en perzikbloesemtakken. Langs de monding loopt een band met servetwerk.

Sprenkelaar

Piet Kramer

Interieur van een kamer

Speldenbakje op vier pootjes met vier ovale bakjes met elkaar verbonden door lofwerk. De speldenbakjes met holletjes voor spelden, in gebruik om bijvoorbeeld kragen en juwelen op kleding en linten op kapsel te spelden, zijn kenmerkend voor Hollandse toiletstellen. Zij werden ook los verkocht.

Speldenbak

Rijk van Lavieren

Dürer

Thomas van der Wilt

Jan Caspar Philips

Reinier Boitet

Portret van Petrus Gribius

Koninklijke Begeer [Voorschoten]

Het betreft een ronde penning met aan bovenzijde een schakel om aan op te hangen. 
Voorzien van een een etui van de Koninklijke Begeer, Voorschoten.

Penning Gemeente Delft

Pieter van Aarssen

Reynier van Stapele

De ovale theepot heeft een rechte geribbelde wand, een rechte conische tuit en een geheel vlakke bovenzijde, waarin het deksel wegvalt. Langs de onder- en bovenrand is een parellijst op vlakke ondergrond aangebracht. Het ebbenhouten oor is gevat in zilveren manchetten, het vaasvormige ebbenhouten dekselknopje wordt bekroond door een zilveren dopje. 
De wand is geribbeld en rondgezet, de bodem, dekplaat en de parellijsten zijn opgesoldeerd. In de dekplaat is een rand gesoldeerd waarop het scharnierend deksel rust. De rondgezette tuit en manchetten zijn geappliceerd, achter de tuit zijn in de wand gaatjes geboord in een patroon. Het ebbenhouten oor is met pennen vastgezet, het dekselknopje met schroefbout en moer. 
Tegen het einde van de achttiende eeuw komt de nadruk steeds meer te liggen op de vorm van het voorwerp en minder op de versiering. De ovaal cilindrische vorm van dit theepotje met het rechte oor volgt nauwkeurig een Engels voorbeeld.

Theepot met geribbelde wand en parellijsten

Simon Fokke

Steven van Esveldt

Gravure met een afbeelding van het sluiten van het twaalfjarig bestand, april 1609 
Met 8-regelig vers: 
'De Spaansche fierheid komt bij // voorraad aan de hand // En zich tot een verdrag hier 
overbodig uiten : // Europa staet verstomd, wen't Neer = // land een Bestand met zo een magtig Vorst voor // twalef jaar ziet fluiten.'

Het sluiten van het twaalfjarig bestand, april 1609

Dankjewel burgemeester Marja van Bijsterveld

Atelier van gebrandschilderd glas 'T Prinsenhof

Glas-in-loodraam 'Arbeiders met tonnen'

Henk Peeters

4 stroken

Het zoutvaatje is gemodelleerd als een melkster, zittend op een kruk met drie poten en houdt een emmer tussen de benen geklemd. Het vrouwelijke figuur heeft een gebloemde jurk aan waarvan de mouwen zijn opgestroopt.

Zoutvat

Kruik

1/2 rijder uit de provincie Gelderland 
 
vz: 'MO. NO. ARG. CONFOE. BELG. PROD. GEL: &: C: Z:' 
az: 'CONCORDIA RES PARVÆ CRESCUNT'

1/2 rijder uit de provincie Gelderland

Heilige Pastoor van Arskerk

H. pastoor van Arskerk Delft 1955 - 2008

Het roombordje heeft een standring en een brede, schuin opstaande rand. Het plat heeft, binnen een dubbele cirkel, een decor van een landschap met een rots, bamboe en een bloeiende plant. De rand is versierd met swastikavormig servetwerk waarin vier ovale cartouches met bloementakken. De buitenrand heeft een decor van twee gestileerde ranken.

Bord

Jan Schoonhoven

Zigzagvorm, doorsneden met grote diagonale en horizontale lijnen, met van binnen gearceerde vierkantjes.

T 80-79

De Porceleyne Byl

Jacobus Cranendoncq

Driedelig kaststel bestaande uit twee achtzijdige, balustervormige vazen met deksel met op de buik een vogel boven een schelpmotief omgeven door een rozentak in een omlijsting van C-voluten in reliëf (Lodewijk XV-stijl) en een cilindrische bekervaas. De cilindrische bekervaas met uitstaande voet en monding is op identieke wijze versierd.

Dekselvaas

Pieter Jansz. van Ruyven

Pyrrha en Deucalion brengen na de overstromingen een offer op het altaar van Zeus. Op aanraden van de Oppergod gooien zij stenen over hun schouder, die daarna in mensen veranderen.

Pyrrha en Deucalion

Louis Charles Bouvet

Achterzijde van penning op de oprichting van het ruiterstandbeeld van Willem van Oranje te 's-Gravenhage

Jackson Li

Plastiek dat twee voorzijden van koeien combineert. Het geheel is overgoten met goudglazuur, waarbij enkele delen van de koppen onbedekt zijn gelaten.

Koe plastiek

kain prada

Hendrick van Vliet

Door het geopende koorhek ziet men het schip, met enkele figuren en 2 honden. Aan de pijler het rouwbord van Adriaan Berckhout (1576-1620). Rechts een man met rode mantel, witte kousen en een zwarte hoge hoed. Links van deze man staat een man in zwart kostuum met witte kraag, naast hem een hond. Geheel rechts 3 spelende kinderen en links een grafdelver en een man gekleed in zwart kostuum met witte kraag en een zwarte hoge hoed. 
 
In de kerkinterieurs van Hendrick van Vliet spelen de Oude en Nieuwe Kerk in Delft vrijwel altijd de hoofdrol. In 1661 schildert hij in opdracht van Paulus Teding van Berkhout een kerkinterieur ter nagedachtenis aan diens vader Adriaen. Allerlei details verwijzen naar de overledene, zoals zijn grafsteen middenvoor en de monumentale epitaaf aan de zuil rechts. Het schilderij is een kerkinterieur maar dus bovenal een weergave van een plaats van herinnering.

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

'het laatst avondmaal'

Herman Veldhuis

Anoniem

Penning met op de voorzijde de aanslag door Jean Jauregui op het leven van Willem van Oranje die daaraan slechts een litteken onder zijn rechteroor overhoudt. Het rondschrift luidt: 'Proditione non armis agitur' (Men handelt door verraad, niet met wapens). Op de keerzijde staat Filips te stampvoeten van woede om het mislukken van de aanslag. Uit de hemel valt hagel en regen, als hemelse plagen. Het rondschrift luidt: 'Proditor tandem liut 1582' (De verrader zal uiteindelijk boeten 1582).

Gedenkpenning op de mislukte aanslag van Jean de Jauregui op Willem van Oranje, 18 maart 1582

Henk Molenaar

'number eight'

Steengoed potje met tuit; vlakke bodem voor op een kachel of voor op een fornuisrooster.

Het ovalen mandje met deksel staat op drie pootjes, is gedecoreerd met chinoiserie voorstellingen en is voorzien van drie getordeerde handvatten. De wand is opengewerkt met vier medaillons met vogels, bloemen en hekwerk. Het handvat op de gewelfde deksel is gemodelleerd als een leeuw. Het deksel is op dezelfde wijze als de mand beschilderd.

Dekselmand

George Hendrik Breitner

Samuel Lankhout & Co

Nederlandsche Oliefabriek 

Affiche ‘Delftsche Slaolie’


Jan de Baen

Gehuld in ijzeren harnas; gezicht iets naar links gewend; linkerhand op de heup; rechterhand steunend op een rode doek, daarachter ligt een helm met rode veren; achter de balustrade een vergezicht op een ruiterslag.

Portret van Jacob van Kinschot (1653 - 1711)

Erik Pape

Het werk heeft een voornameljik donkerblauwe achtergrond, met accenten in donkerrood, donkergroen, oker en zwart. In het midden een smalle witte kegelvorm op de punt, boven overgaand in twee brede golvende banen die links en rechts van de kegel diagonaal naar beneden lopen. Wit overheerst, in pastueus opgebrachte klodders en soms in het doek dat is vrijgelaten. Af en toe blauwe accenten daartussen.

Fontaine

Bord met een familiewapen

Gerard van Bylaer

Penning op de dood van Willem van Oranje, op last van de Staten na het Twaalfjarige Bestand geslagen. op vz: het borstbeeld van de prins in een sierlijk cartouche; onderschrift:'Licet Ossa Arescant, Virtus Virescit Et Viget' (hoewel de beenderen verdorren, de deugd nochthans bloeit en leeft altijd); het dubbele omschrift:'Guilelmus, Dei Gratia Princeps Auraniae, Comes Nassaviae Natus Dillenburgi Anno MDXXXIII, Provincias Confoederatas Quam Prudentissime Gubernavit Annos XV, Infortunate Obiit Delphae 1584' (Willem, door Gods genade Prins van Oranje, graaf van Nassau, geboren anno 1533 te Dillenburg, heeft de Verenigde Gewesten zeer wijselijk bestuurd, en is op een ongelukkige wijze te Delft overleden, 1584); 
kz: zijn blazoen met de zinsspreuk 'Saevis Tranquillus In Undis' (gerust in het midden der opgeruimde baren) in het ovaal een in korf duikende vogel

Penning op de dood van Willem van Oranje

De rozenwatersprenkelaar is peervormig en heeft een conische voet met een standring en een zeer spits toelopende hals. De sprenkelaar heeft een zogenoemd 'melk en bloed'-decor met bloeiende planten op de voet, de buik en de hals. Onderaan de hals bevindt zich een band van alternerend gearceerd driehoekig servetwerk.

Bill Bogaarts

Zicht op Delft vanuit het noorden met links de fabriek van Calvé en rechts het Agnetapark

Gezicht op Delft

Roel van Boshuysen May

Bioscoop Delfia voor de verbouwing

Haardtegel

Eduard Houbolt

Ronde fruitschaal; komvormig met golvende rand, rustend op drie bolpootjes; op de rand een aaneengesloten ringprofiel; ongedecoreerd.

Fruitschaal

Kermis Delft

Franz Ziegler

H.K.H. Prinses Juliana

Tuin tussen Oude Delft en Voorstraat

Weenenk & Snel, La Haye

Bernard Romein

Ontwerptekening van reclamefolder 'Het wachten op Kalvermeel "Vita"'

Reclamefolder 'Het opfokken van kuikens met Calvé's opfokvoer'

Arend Willem Maurits Odé

Beeld van Kniertje

De Witte Ster

De schotel is aan de achterkant voorzien van een standring en versierd met drie concentrische cirkels waarvan twee op de wand. Aan de voorkant is in het midden van het plat een bloem op een grondje weergegeven, omgeven door een band van lotusvormige panelen met bloemen. Op de rand is eenzelfde fries afgebeeld. Beide friezen worden aan de bovenkant begrensd door een band van servetwerk. De rand van de schotel is licht geakkouleerd.

Maximiliaan van der Gucht

Kussen met episode uit de geschiedenis van Jozef: Jozef legt dromen van medegevangenen (bakker en schenker) uit (Gen. 40)

Kussen met Jozef die dromen van medegevangenen uitlegt

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 5 april 1566.

Het aanbieden van het Smeekschrift aan landvoogdes Margaretha van Parma door het Verbond der Edelen, 1566

Bronzen knop, sehad of sekad, behorend bij een priester- of wichelaarsstaf. 
De stafknop symboliseert Si Apo' nimema' in Tana: de Grootmoeder die de aarde heeft bewerkt. Het is een andere naam voor Lumimuut, de stammoeder van de Minahassers, die hen volgens de overlevering de landbouw heeft geleerd.

Willem I van Oranje

Charles Silvius

In de zomer van 1580 verklaarde koning Filips II (1527-1598) prins Willem van Oranje vogelvrij. Als verdediging schreef de prins een uitgebreide apologie. Hij legde uit waarom hij niets anders kon dan de strijd voortzetten: de Opstand was een legitiem verzet tegen het tirannieke optreden van de buitenlandse onderdrukker.

Verweerschrift van Willem van Oranje: de Apologie

Twee ineenslagen handen houden de vredesstaf van Mercurius vast. Het rondschrift luidt: 'Auxilia humilia firma consensus facit 1581' (Samenwerking maakte geringe hulpmiddelen sterk). Op de keerzijde staan de wapens van Oranje en Vlissingen, verbonden door een kronkelend lint. Het rondschrift luidt: 'Nodus indissolubilis' (Onverbrekelijke knoop).

Gedenkpenning op de inhuldiging van Willem van Oranje als Heer van Vlissingen

Coenraet Decker

Pieter Smith

De haven der Stadt Delft genaemt Delftshaven

Maggi Giles

De Ark van Noach

het platte bord heeft een schuine standring en een brede, schuin oplopende rand. Het plat is gedecoreerd met een voorstelling van een centraal boeket waaromheen vier bloemenranken. Langs de rand loopt een band met servetwerk waartegen afwisselend gras en bloemen.

'Koningsgist' kalender, uitgegeven t.g.v. het 50 jarig bestaan van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek in 1930

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

'Koningsgist' kalender, uitgegeven t.g.v. het 50 jarig bestaan van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek in 1930

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?