Een rommelige tafel, een kat en een vegende vrouw. Is dit schilderij een willekeurig inkijkje in een 17de-eeuws huishouden? Zeker niet. Tijdgenoten van de schilder Cornelis de Man begrijpen direct dat elk detail een betekenis heeft.  

Pikante details en een dienstmeid

Prinsenhof delft homepage

Weet je al wanneer je ons museum gaat bezoeken? Je bestelt alvast eenvoudig je tickets online.

Koop je tickets alvast online

Kom nog één keer, voordat de deuren sluiten

Willem van Oranje

If you know when you will be visiting the museum, book your tickets now, online.

Book your tickets online

William the Silent

onbekend

Suikerstrooier, stel, met geprofileerde voet en geprofileerd rond lijf waarop het wapen van Willem IV is gegraveerd. De doppen zijn in ajourwerk.

Cornelis Jacobsz. Delff

Het schilderij toont het verhaal van de Bijbelse figuur Jacob die in een droom een ladder zag die tot aan de hemel reikte. Op de voorgrond van het schilderij ligt de slapende Jacob in een bosrijk landschap, daarachter is zijn visioen van een wolkenladder vol engelen weergegeven. Het werk is geschilderd door Cornelis Jacobsz. Delff (1571-1643), telg uit de beroemde Delftse schildersfamilie waarvan Museum Prinsenhof Delft al verschillende werken in de collectie heeft. Zo zijn vier van de vijf Delftse schuttersstukken door verschillende leden van de familie Delff geschilderd. Alleen van Cornelis ontbrak nog een representatief werk. 
Nadat hij bij zijn vader Jacob Willemsz. Delff I in de leer was geweest, vertrok Cornelis rond 1590 naar Haarlem waar hij onder invloed kwam van het Hollands maniërisme van Cornelis Cornelisz. van Haarlem. Terug in Delft legde Delff zich vooral toe op het schilderen van keukenstillevens. De droom van Jacob vormt hierop een uitzondering. Het schilderij maakte deel uit van een ensemble van vier werken gewijd aan Jacob, die in 1653 in bezit waren van de Delftse burgemeester Joost Jacobsz. van Adrichem.

De droom van Jacob

Jan Rijnders

Schietbaan

Leonaert Bramer

Iphigeneia is de oudste dochter van het Myceense koningspaar Agamemnon en Klytaimnestra. Wanneer Agamemnon met zijn vloot vanuit Aulis wil uitzeilen om strijd te gaan leveren met de Trojanen, blijkt dat de godin Artemis de winden heeft stilgelegd: Zij is hevig ontstemd over het doden van een aan haar gewijd hert door de koning. Agamemnon kan de vloek ongedaan maken door zijn dochter Iphigeneia te offeren. Na een lange tweestrijd besluit de vorst om haar onder valse voorwendselen naar Aulis te lokken, waar zij zogenaamd in het huwelijk zal treden met de Griekse held Achilles. Op het moment dat Iphigeneia daadwerkelijk dreigt te worden geofferd op een altaar, vervangt Artemis haar door een hinde. De offering van Iphigeneia in Aulis werd in de 17e eeuw enkele malen uitgebeeld, onder andere door Rombout van Troyen, Willem de Poorter, Jacob de Wet, Pieter Codde, Jan Steen, Richard Brakenburg en Arnold Houbraken. De versie van Leonart Bramer kenmerkt zich door een uitgesproken maniëristische compositie, waarbij de centrale handeling naar de achtergrond is verplaatst en het beeld voor een groot deel in beslag wordt genomen door bijfiguren op de voorgrond. Niettemin zorgen de heldere opbouw en effectieve belichting van het tafereel voor een pakkend resultaat, waarbij de blik van de toeschouwer onmiddellijk naar de wanhopige Iphigeneia wordt getrokken die op het punt staat geofferd te worden. Met een laatste smeekbede richt zij zich tot de links bovenin de wolken tronende Artemis, herkenbaar aan de maansikkel op haar voorhoofd. Mogelijk stelt de geharnaste ruiter rechts op de voorgrond Achilles voor. Deze Griek speelt nog na zijn dood een rol in de strijd om Troje, zoals te zien is op het pendant van dit schilderijtje met de Twist tussen Ajax en Odysseus om het bezit van Achilles' wapenuitrusting na diens sneuvelen voor de muren van Troje. 
Eveneens als de offering van Iphigeneia is het ontwerp ontleend aan Ovidius' Metamorphosen. In de populiere uitgaven van Muller welke respectievelijk de offering van Iphigeneia en de twist tussen Ajax en Odysseus laten zien. Dit verklaart wellicht de combinatie van deze thema's in het Delftse pendantenpaar. Mogelijk hebben de schilderijtjes zelf deel uitgemaakt van een grotere serie scènes uit de Metamorphosen.

Het offer van Iphigeneia

Willem van den Hoed

Morning

Notenhouten Lodewijk XIV stoel

Wan Liya

De Porceleyne Fles - Royal Delft

Lepel met een decoratie van een Chinees landschap met paviljoen.

'Made in Holland'

Lies Cosijn

Experimentele Afdeling van De Porceleyne Fles

De titel van het stuk ‘Volksverhuizing’ is een verwijzing naar de grote groep mensen die Indonesië verlieten vanwege de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949). Na de Tweede Wereldoorlog en de capitulatie van Japan in 1945, werd de onafhankelijke Republiek van Indonesië uitgeroepen. Hierop volgde een vier jaar lange strijd met de koloniale machthebber, Nederland. Veel (Indische) Nederlanders (r)emigreerden tijdens of na de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog naar Nederland. Lies Cosijn en haar familie voeren in maart 1946 met het troepenschip 'Alcantara' van Singapore naar Southampton. Cosijn zou zichzelf hebben afgebeeld in het ruim van dit schip. Op het schip zijn ook mensen van Indonesische afkomst aanwezig die herkenbaar zijn aan de ‘Songkok’, een typisch Indonesisch hoofddeksel.

Volksverhuizing

Anoniem

Meesterproef zoals die in 1769 werd voorgeschreven voor ververs die meester wilden worden van het Lucasgilde.

Meesterproef voor de huisschilders van het St. Lucasgilde

De Porceleyne Byl

Bord met standring, twaalfde bord uit serie van twaalf borden met voorstellingen van de walvisvaart, met over de gehele voorkant in blauw geschilderde voorstelling 'koken van de traan'. 
Onderschrift: 'No 12. 't Kooken van de Traan.'

bord 'No 12. 't Kooken van de Traan.'

Cornelis Troost

Familieportret van Johanna Suzanna Teding van Berkhout-Ghijs (1688-1717) en haar drie zonen, Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770). 
 
Johanna Susanna Ghijs is postuum afgebeeld als Flora achter een balustrade met haar drie zoontjes: Pieter (1711-1744), Jan (1713-1766) en Coenraad (1714-1770); dochter Susanna Maria (1717-1779) niet afgebeeld; het geheel in een landschap, met linksboven grote draperie, op de voorgrond een etend aapje. 
Johanna Susanna Ghijs was in 1717 overleden na de geboorte van haar vierde zoontje, dat in 1720 stierf. Troost maakte haar portret naar een schilderij van Hieronymus van der My, dat hij in opzet vrij nauwkeurig overnam. Hij voegde er wel zijn zwierige schilderwijze aan toe en gaf haar in plaats van de pruik, met stijve naar achteren lopende rijen krullen, een bloemenmutsje. 
Volgens Mario Praz, in zijn boek "Conversation Pieces" (London 1971), heeft Troost in het schilderij willen aanduiden dat de moeder was overleden door haar als het ware uit een graftombe te laten rijzen. De beide cypressen op de achtergrond zouden dan een funeraire betekenis hebben. Het stenen postament was echter een zeer gebruikelijk compositie-element en het landschap en de bloemen zijn geheel in traditie van Caspar Netscher. Wel typerend voor Troost is het virtuoze kleurgebruik, de directheid waarmee hij zijn geportretteerden heeft 'gevangen' en de ongedwongen pose, die vooral opvalt bij de blokfluit spelende jongen rechts. 
 
Jan Teding van Berkhout (1713-1766) bezat later een collectie schilderijen en tekeningen die in 1767 geveild werd. De familieportretten bleven buiten de veiling.

Familieportret van Johanna Susanna Teding van Berkhout-Ghijs als Flora en haar drie zonen


Het bord heeft een schuine standring en een brede, licht oplopende, geaccoleerde rand. Het plat heeft een decor van bloemen, waaronder pioenroos. Langs de rand loopt een band met bloemvormig servetwerk met daartegenaan een band met eenvoudig pijlpuntmotief.

Simon Fokke

Aert Schouman

Isaac Tirion

Moord op Willem van Oranje door Balthasar Gerard te Delft, 10 juli 1584

Cornelis van Dijck

Olie- en azijnstel op zes pootjes. De geprofileerde ringen voor de flessen, verbonden door tweemaal drie voluutpoten, Bakjes verbonden door gebogen zijden van een zeshoek, de middelstang geprofileerd en bekroond met symmetrisch handvat van c-voluten, kleine lambrequin en knopje.

Olie- en azijnstel in Lodewijk XIV-stijl

penning op het overlijden van koning Willem III

penning op het overlijden van koning Willem III

Johann Georg Holtzhey

Notitieboekje van de VOC-Kamer Delft met zilverbeslag met voorstelling schip en VOC-monogram kamer Delft; met stift als vergrendeling.

Notitieboekje van de VOC-Kamer Delft

In veel delen van Indonesië droegen de kinderen tot hun vijfde geen kleren. Hun schaamdelen waren afgedekt met beschermende sieraden, zoals dit juweel voor een jongen. Het vertoont Maleise invloeden.

Adolf le Comte

Verdiept bord, op het plat gedecoreerd met een bloemmotief en met een doorlopende band en schubben op de platte rand.

Bord

Graaf Gapard II de Châtillon-Coligny (1519-1572) is een belangrijke Franse protestantse leider en voorstander van hulp aan de Nederlandse Opstand. De Franse protestanten steunen Oranje bij zijn aanvalsplan van 1572, maar later in dat jaar worden vele van hen vermoord op de Parijse bloedbruiloft. Zij komen als gasten van de bruiloft van de zuster van de katholieke koning Karel IX met Hendrik van Navarre en worden in de nacht van 23 op 24 augustus 1572 overvallen en vermoord. Die nacht gaat de geschiedenis in als de Bartholomeusnacht. Gaspar de Coligny is een van de slachtoffers. Hij is de vader van de latere vrouw van Willem van Oranje: Louise de Coligny. Een gevolg van de moordpartij is dat de steun voor de Nederlandse Opstand uit Frankrijk wegvalt.

Portret van de drie broers De Coligny

Museum Prinsenhof Delft

Tentoonstellingsaffiche 'Cold case : Willem van Oranje', 2012

De schoteltjes hebben een standring en een brede, holle rand. Het plat heeft, binnen een dubbele cirkel, een decor van een Chinese tekst en de rustende wijsgeer Li Tai Poh met een rolkussen. Daaromheen bevindt zich een decor van een staande oosterse man met een dolk, een dichtgeknoopte zak met daarop een tekst, een zittende oosterse man, en een tekst in een rechthoekig kader. Tussen de decors staan Chinese karakters.

Jan Schoonhoven

Afgebeeld wordt een vrouw die de zaden van een paardenbloemenbol wegblaast. Deze afbeelding is sinds jaar en dag het beeldmerk van de Franse encyclopedie Larousse. Deze afbeelding ging vroeger altijd vergezeld van de tekst ‘Je sème à tout vent’ = 'ik verspreid (kennis) met iedere wind’. 
Schoonhoven heeft zich zonder enige twijfel laten inspireren door het Larousse beeldmerk inclusief de bijbehorende tekst. 
De Larousse is ook in Nederland altijd een veelgebruikte encyclopedie geweest, in de tijd dat er nog geen internet/Wikipedia bestond en de kennis van de Franse taal veel groter was dan nu.

'Je sème à tout vent'

De goden op de Olympus

Chris Dagradi

Beschrijving van het (kunst)werk: Koningin Emmalaan gezien vanaf de Schoemakerstraat waar de sloot plotseling ophoudt. Een verlaagde brede sloot met brede oevers, kale bomen en sombere huizen. Alles onder een flauwe rozige lucht. De weerspiegeling in het water maken de bomen nog hoger en meer monumentaal. De woningen aan weerszij van de straten lijken elkaar te weespiegelen.

Koningin Emmalaan

Eduard Houbolt

Klein Delfgauw

De doorkijk vergunt de beschouwer een blik op de huizen aan de Oude Delft. Ofschoon de Boterbrug zoals zij thans is een grote metamorfose heeft ondergaan, enkele dingen als de gevel links vooraan en de open ruimte rechts doen ons toch deze brug direct herkennen. Eén der gebouwen rechts, grenzend aan de Oude Delft, is geheel verdwenen. Nu bevindt zich daar de tuin van het Meisjeshuis met het bekende ijzeren hek (Oude Delft 116).

De Boterbrug te Delft

'Prins van Orangien vermoort'

'lachende man met pijp en pet', tabakswinkel Swarttouw

William and Mary-stoel, rijk gesneden met hoge rugleuningen en betrekkelijk klein zitvlak.

Drie Posteleyne Astonne

Hendrik van Hoorn

De langwerpige mand is gemodelleerd met een naar buiten gebogen ajourwand en voorzien van twee handvatten gevormd uit een bal geflankeerd door twee vissenkoppen. 
De wanden zijn opengewerkt met gestileerde florale motieven en de bovenzijde is aan de binnenkant gedecoreerd met een acanthus band. 
Op het plat is een maritieme scene geschilderd van schepen verwikkeld in een gevecht.

Mand

Cornelis de Man

Caspar Netscher

Portret van Koning-Stadhouder Willem III, 1650 - 1702

Marijke van Vlaardingen

Vaas

Leon Senf

Het Jacoba-aardewerk werd in 1897 in productie genomen. Ook hiervoor werden weer Nederlandse kleisoorten gebruikt en waren de modellen evenals de decors voornamelijk ontworpen door Adolf le Comte. De versiering bestaat uit abstracte, florale en figuratieve decoraties die met een puntig stokje in de klei worden gegrift en opgevuld met kleuroxides en metaalglazuren zoals op de hier afgebeelde vaas. De figuratieve voorstellingen vertonen typisch Hollandse taferelen die samen met de grondstoffen van eigen bodem het nationale karakter van het product benadrukten. Het technische procédé is in hoofdzaak ontwikkeld door de latere technisch directeur H.W. Mauser (1868-1940). 
Omdat dit aardewerk poreus was, konden de Jacoba-vazen naar keuze worden geleverd met een zinken binnenbak. Sommige objecten zijn voorzien van een reliëfstempel met de drukletters 'NF' (Nederlands Fabrikaat). Dit merk komt alleen voor op het Jacoba-aardewerk en enkele geglazuurde tegels van dezelfde kleisamenstelling. 
Net als het Berbas en Porselein-Biscuit, nam het Jacoba-aardewerk een bescheiden plaats in binnen de productie van De Porceleyne Fles. Het Jacoba-aardewerk vond weinig aftrek, zowel in binnen- als buitenland, en het kwam voor dat onverkochte zendingen door buitenlandse depothouders werden teruggestuurd naar Delft. Een belemmering vormde wellicht het ontbreken van een verkoopcatalogus tot 1900, waarin het Jacoba-aardewerk was afgebeeld. Desondanks werd dit sieraardewerk in 1899 in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Waarschijnlijk waren de typisch Hollandse motieven vooral geliefd bij de buitenlanders. Ondanks het geringe commerciële succes, werd pas omstreeks 1950 door het Amsterdamse depot van De Porceleyne Fles het Jacoba uit de verkoop gehaald.

Gillis van Oosten

Beschrijving van het (kunst)werk: Atelier Oude Langendijk te Delft

Atelier Oude Langendijk te Delft

Pauline Wiertz

Zonder titel

Kopie naar 'Gezicht op Delft' van Johannes Vermeer

Kopie naar Vermeers Gezicht op Delft

De Grieksche A

Adrianus Kocx

Rechthoekige theebus, met rond schroefdeksel, is gedecoreerd met een chinoiserie voorstelling van twee vrouwen naast een pot met plant en voor een hek. Op de zijkanten is een medaillon gestoffeerd met een figuur op een paard. Hieromheen en op de schouders zijn asters in wit uitgespaard. Deze zijn ook terug te vinden op het deksel.

Bord met een decoratie in rood, blauw en turkoois met een zwaard in het midden. Over het vest hangen een maretak en een tak van de olijfboom en op het vest zitten twee duiven met het jaartal 1913. De rand is gedecoreerd met bloemen en ellipsen. 
Dit bord is gemaakt ter ere van de bouw van het Vredespaleis in Den Haag dat in 1913 voltooid was. De duiven en de takken zijn bekende vredessymbolen. Het zwaard staat symbool voor de rechtspraak. De kleurencombinatie en het randdecor doen denken aan het decor Nieuw-Perzisch

Bord

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?

Bord

Objectgegevens

Heb je een opmerking?

Duik in onze collectie

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

R70-54

De bewening van Christus

Gezicht in de Nieuwe Kerk te Delft met de memorietafel van Adriaen Teding van Berkhout

Nautilusbeker met zingende faunen

Portret van Willem van Oranje op 22-jarige leeftijd

Bekijk

Over ons

Bezoekadres

Op weg naar een nieuw museum

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Ga je akkoord met onze cookies?